Tin Thế Giới
1.
Châu Âu trải thảm đó đón Thủ tướng Trung Quốc
Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường sắp kết thúc một chuyến thăm châu Âu, nơi ông đã ký một loạt các hiệp định kinh tế và thỏa thuận thương mại.
Nhiều nước Âu châu đã đăng ký gia nhập Ngân hàng Đầu tư Hạ tầng Cơ sở mới của Trung Quốc – được một số người coi là đối thủ của Ngân hàng Thế giới.
Trong tuần vừa qua, thảm đỏ đã được trải ra khắp các thành phố Âu châu để tiếp đón Thủ tướng Lý Khắc Cường của Trung Quốc. Biến đổi khí hậu là đề tài được đặt cao trong nghị trình – nhưng kinh tế và thương mại là đề tài bao trùm.
Phát biểu tại một cuộc họp thượng đỉnh ở Brussels, ông Lý nói Trung Quốc và châu Âu phải mở rộng đầu tư chung và thậm chí thực hiện những vụ đầu tư hỗn hợp.
Trung Quốc đã thiết lập một công cụ để đầu tư hỗn hợp – đó là Ngân hàng Đầu tư Hạ tầng Á châu tức AIIB, với 50 thành viên sáng lập, trong đó có Anh Quốc, Pháp và Đức. Washington đã kêu gọi các đồng minh Âu châu chớ đăng ký gia nhập.
Ngân hàng này có số vốn ban đầu là 100 tỷ đôla – và châu Âu nóng lòng muốn gia nhập, theo ông Raffaelllo Pantuccci, thuộc Viện Dịch vụ Thống nhất Hoàng gia.
Ông nói: “Có rất nhiều cơ sở hạ tầng cần phát triển ở châu Á ở một nơi trên thế giới thực sự cần đến điều đó. Do đó tham gia từ giai đoạn sớm sủa giúp định hình phương hướng của ngân hàng, theo tôi là điều thực sự chủ chốt.”
Chống thế giới đơn cực
Trung Quốc coi AIIB là một cách để chống lại điều mà Bắc Kinh nhận thấy là một thế giới đơn cực nằm dưới sự thống trị của Hoa Kỳ, theo bà Olivia Gippner của trường Kinh tế London, trong cuộc phỏng vấn qua Skype.
Bà nói: “Hoa Kỳ với quyền phủ quyết trong IMF, Hoa Kỳ với quyền phủ quyết trong Ngân hàng Thế giới. Các cải cách của IMF được đồng ý vào năm 2010, nơi các nước đang phát triển thực sự lẽ ra phải có quyền bỏ phiếu ở mức cao đang bị Hoa Kỳ ngăn chặn.”
Washington đã bày tỏ sự quan ngại rằng AIIB có thể được sử dụng để tài trợ các mục đích sách lược nhiều hơn là kinh tế. Tiêu chuẩn tài trợ có phần chắc sẽ khác với Ngân hàng Thế giới, hay IMF, theo ông Pantucci.
Ông nói: “Ở một số nước ở nhiều nơi tại Trung Á hay Nam Á có khó khăn trong việc đối phó với một số tiêu chuẩn do các ngân hàng quốc tế đề ra. AIIB có thể góp phần giúp đỡ ở đó hơn.”
Trung Quốc đã ký một loạt các thỏa thuận thương mại – kể cả việc mua 45 chiếc máy bay Airbus do châu Âu chế tạo trị giá 11 tỷ đôla, và mở cửa một phân xưởng Airbus ở Trung Quốc.
Trong khi đó, Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama đã ký thành luật một dự luật cho phép ông thương thuyết nhanh về các thỏa thuận thương mại. Hoa Kỳ đang dẫn đầu Đối tác Xuyên Thái Bình Dương bao gồm 40 phần trăm thương mại thế giới. Trung Quốc không dự phần vào thỏa thuận này. - VOA
|
|
2.
Thái Lan 'mua ba tàu ngầm Trung Quốc' --- Chính sách ngoại giao "đu dây" của Cam Bốt
Hải quân Thái Lan chuẩn thuận kế hoạch mua ba tàu ngầm của Trung Quốc vì 'giá rẻ, chất lượng cao', theo báo Thái.
Quyết định này của hội đồng 17 người thuộc Hải quân Hoàng gia Thái Lan cuối tháng 6/2015 vẫn tiếp tục gây tranh luận.
Tuy thế, theo BBC Tiếng Thái, cần phải mất 3-5 năm để Thái Lan có thể nhận tàu ngầm về và trong thời gian đó, Hải quân Hoàng gia Thái Lan cần xây dựng cơ sở cho tàu ngầm.
Được biết đây là tàu ngầm lớp Nguyên (Yuan class), thuộc thế hệ 2.
Một số bình luận cho rằng Thái Lan từng có "ước mơ không thành" để trang bị đội tàu ngầm từ 1951.
Lý do là nước này chưa có cảng để tàu ngầm cập bến, bảo trì và bất ổn chính trị cũng khiến các nỗ lực mua tàu ngầm không thành.
Được biết Thái Lan từng xem xét tàu ngầm của Đức và Hàn Quốc, theo trang The Diplomat.
Những người nghi ngờ khả năng mua và sử dụng tàu ngầm của Thái Lan cũng chỉ ra con số 355 triệu USD một chiếc để cho rằng chi phí này quá tốn kém, trong khi biển của Thái Lan không đủ sâu để tàu ngầm vận hành hiệu quả.
Hiện kế hoạch mua tàu ngầm Trung Quốc còn cần để nội các của chính phủ Thái Lan thông qua.
Nhưng quan chức Thái Lan tin rằng mua tàu ngầm từ Trung Quốc sẽ cho phép Thái Lan nhận trợ giúp công nghệ quân sự và huấn luỵên từ Bắc Kinh, theo trang Bangkok Post.
Còn trang The Diplomat thì đánh giá rằng các chuyến thăm cao cấp giữa Thái Lan và Trung Quốc gần đây là chỉ dấu quan hệ quân sự hai bên gần lại với nhau hơn.
Hai nước Thái-Trung cũng cam kết tăng cường tập trận chung, huấn luyện chung.
Trên một năm trước, quân đội Thái Lan làm đảo chính, lên nắm quyền, và từ đó liên tiếp đưa ra các kế hoạch họ cho là để 'phục hồi dân chủ'.
Tuy nhiên, giới quan sát quốc tế cho rằng chính quyền quân nhân tìm cách trì hoãn quá trình phục hồi dân chủ. - BBC
***
Trang mạng Diễn đàn Đông Á ( East Asia Forum ) của Úc hôm nay, 03/07/2015, có đăng bài của tác giả Leng Thearith, đang làm luận án tiến sĩ tại Đại học New South Wales, Học viện Quốc phòng Úc, nhận định về chính sách ngoại giao của Cam Bốt, nay vẫn cố giữ sự cân bằng trong quan hệ, một bên là với Trung Quốc và bên kia là với ASEAN, Nhật Bản và Hoa Kỳ.
Vào lúc Cam Bốt nắm chức Chủ tịch luân phiên của Hiệp hội ASEAN, lần đầu tiên trong lịch sử của hiệp hội này, vào năm 2012, hội nghị Ngoại trưởng 10 nước Đông Nam Á đã không ra được bản thông cáo chung, do bất đồng nội bộ. Cụ thể là Cam Bốt, dưới tác động của Trung Quốc, đã không chấp nhận yêu cầu của Manila đưa vào bản thông cáo chung sự cố tàu của Trung Quốc và Philippines đối mặt với nhau trong nhiều tuần ở bãi đá Scarborough.
Kể từ lúc đó, Phnom Penh càng bị xem là đàn em của Bắc Kinh. Nhưng theo tác giả Leng Thearith, thực tế không hoàn toàn đúng như vậy, mà Cam Bốt đang thi hành một chính sách ngoại giao "đu dây", giữa một bên là Trung Quốc và bên kia là ASEAN, Nhật Bản và Hoa Kỳ. Ở cấp độ khu vực, chính quyền Phnom Penh đã cố làm hòa với Hà Nội, vốn vẫn rất bực tức về việc Cam Bốt không chịu lên án những hành động của Trung Quốc nhằm xác quyết chủ quyền ở Biển Đông. Cụ thể là khi viếng thăm Việt Nam vào năm 2013, Thủ tướng Hun Sen đã không quên nhắc lại công lao của Việt Nam giải phóng Cam Bốt khỏi chế độ diệt chủng Khơme Đỏ.
Điều đáng nói là ông Hun Sen nói những điều đó bằng tiếng Việt, cho thấy là ông muốn chứng tỏ Phnom Penh là một người bạn rất thân thiết với Hà Nội, cho dù nói tiếng Việt như vậy có thể khiến dư luận Cam Bốt càng xem ông là nhân vật phục tùng Việt Nam, và điều này sẽ ảnh hưởng đến uy tín của Đảng Nhân dân Cam Bốt của Hun Sen. Nhiều người dân Cam Bốt vẫn còn giữ tâm lý thù hằn Việt Nam và vẫn sợ là Việt Nam sẽ tiếp tục xâm lấn lãnh thổ nước họ.
Một bằng chứng khác cho thấy Phnom Penh cố giữ quan hệ tốt với Hà Nội: Khi một nhà ngoại giao Việt Nam vào năm 2014 tuyên bố vùng đất mà người Cam Bốt gọi là Kampuchea Krom từ lâu đã thuộc về Việt Nam, nhiều cuộc biểu tình chống Việt Nam đã nổ ra tại Phnom Penh. Nhưng chính quyền Cam Bốt lúc đó không hề có hành động ngoại giao nào để đòi Hà Nội nói rõ lập trường về vấn đề này, mà trái lại đã bắt giữ 11 người biểu tình chống Việt Nam.
Theo tác giả Leng Therarith, Hun Sen cũng đã tìm cách thắt chặt quan hệ với hai đối thủ của Trung Quốc khu vực, đó là Nhật Bản và Hoa Kỳ. Sau khi đã nâng quan hệ Cam Bốt-Trung Quốc lên thành "Đối tác chiến lược toàn diện" vào tháng 12/2010, Phnom Penh cũng đã nâng cấp quan hệ với Tokyo thành "đối tác chiến lược" vào tháng 12/2013. Một cách biểu tượng hơn, Thủ tướng Hun Sen đã ra lệnh in một giấy bạc có hình cây cầu Tsubasa, được xây với viện trợ của Nhật và được đặt tên Nhật.
Trong quan hệ với Hoa Kỳ, Cam Bốt hiện cũng là một trong những nước Đông Nam Á yểm trợ mạnh mẽ nhất cho cuộc chiến chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo IS. Thủ tướng Hun Sen cũng đã tỏ ý muốn thắt chặt quan hệ với Washington, qua việc gia nhập khối tự do mậu dịch Đối tác xuyên Thái Bình Dương TPP, do Hoa Kỳ chủ xuống nhằm làm đối trọng với ảnh hưởng của Trung Quốc ở Châu Á.
Theo tác giả Leng Thearith, chính sách ngoại giao “đu dây” có lợi ở chỗ là khi cần, thì Cam Bốt có thể dựa hẳn vào Trung Quốc, nhất là khi bị hai láng giềng lớn hơn là Thái Lan và Việt Nam đe doạ. Nhưng nếu ASEAN, Hoa Kỳ và Nhật Bản không ngăn chận được ảnh hưởng kinh tế ngày càng tăng của Trung Quốc tại Cam Bốt hoặc nếu Hun Sen không cưỡng lại được áp lực của Mỹ về nhân quyền và dân chủ, thì chính sách ngoại giao "đu dây" đó có thể bị phá hỏng. - RFI
|
|
Tin Hoa Kỳ
3.
Cựu nghị sĩ Jim Webb ra tranh cử Tổng Thống
Cựu Thượng nghị sĩ Jim Webb cho hay ông sẽ ra dự tranh để giành chiếc ghế Tổng Thống Hoa Kỳ vào năm 2016, và như thế trở thành nhân vật thứ 4 của Đảng Dân Chủ có ý định thách thức bà Hillary Clinton, ứng viên có triển vọng nhất sẽ được Đảng Dân Chủ đề cử làm ứng cử viên Tổng Thống của Đảng này.
Ông Webb, Thượng nghị sĩ đại diện cho bang Virginia từ năm 2007 tới năm 2013, đã thành lập một uỷ ban thăm dò tranh cử hồi tháng 11 năm ngoái. Ông kêu gọi Hoa Kỳ phải có khả năng lãnh đạo tích cực và có viễn kiến hơn.
Ông Webb loan báo ý định ra dự tranh trên trang web của ông, nói rằng ông đã quyết định ra dự tranh ‘sau nhiều tháng suy nghĩ, cân nhắc và thảo luận.’
Trong thời gian phục vụ tại quốc hội, ông Webb đã đi thăm Miến Điện, giờ được biết đến là Myanmar, và can thiệp để phóng thích một công dân Mỹ thâm nhập Miến Điện, ông John Yettaw, và cho ông này đáp cùng chuyến bay tới nơi an toàn, là thủ đô Bangkok của Thái Lan.
Ông Webb là một anh hùng chiến tranh đã đoạt được nhiều huân chương nhờ thời gian phục vụ trong chiến tranh Việt Nam. Ông được biết là người hay phê bình chính sách đối ngoại và chiến lược quân sự của Hoa Kỳ, và là người hậu thuẫn các binh sĩ Mỹ phục vụ ở nước ngoài.
Ông đã từng tuyên bố rằng vấn đề bảo vệ quốc gia, cải cách hệ thống hình sự, và các vấn đề kinh tế mang lại quyền lợi cho giới trung lưu sẽ là những vấn đề chủ yếu trong chiến dịch vận động tranh chức Tổng Thống của ông.
Các ứng cử viên khác cũng đang vận động để được Đảng Dân Chủ đề cử, tranh với bà Clinton gồm có Thượng nghị sĩ Bernie Sanders, đại diện cho bang Vermont, Thống đốc Rhode Island Lincoln Chafee, và cựu Thống đốc bang Maryland, ông Martin O’Malley. - VOA
|
|
Tin Việt Nam
4.
Việt Nam dự Hội nghị Cấp cao Mekong-Nhật Bản --- Nhật Bản nghênh tiếp lãnh đạo 5 nước vùng Mêkông
Nhật Bản trải thảm đỏ đón chào lãnh đạo Việt Nam và bốn nước khác vùng Mekong trong bối cảnh cạnh tranh ảnh hưởng với Trung Quốc trong vùng.
Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng hôm 3/7 đã có mặt ở Tokyo dự Hội nghị cấp cao Mekong-Nhật Bản lần thứ 7.
Cũng dự hội nghị có lãnh đạo của Thái Lan, Campuchia, Lào và Myanmar.
Hôm thứ Bảy, Thủ tướng Shinzo Abe sẽ gặp thủ tướng các nước tại hội nghị.
Hội nghị sẽ bàn về “quan hệ đối tác phát triển hạ tầng chất lượng cao” và thực thi “chiến lược mới cho sự hợp tác Nhật Bản-Mekong”, theo lời Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshihide Suga.
Yoshinobu Yamamoto, giáo sư thuộc Đại học Niigata, nhận định với báo Bangkok Post: “Hội nghị là một phần nỗ lực của Nhật duy trì quan hệ quan trọng vào lúc Trung Quốc mở rộng ảnh hưởng trong vùng.”
Mới nhất, việc 57 nước tham gia ký kết thỏa thuận thành lập Ngân hàng Đầu tư Hạ tầng châu Á (AIIB) do Trung Quốc khởi xướng cho thấy sự cạnh tranh với Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) được Nhật hỗ trợ.
Hồi tháng Năm, Thủ tướng Nhật loan báo kế hoạch đầu tư 110 tỉ đôla tại châu Á, trong đó có năm nước vùng Mekong.
Hôm thứ Sáu tại Tokyo, Nhật hoàng Akihito đã có buổi tiếp lãnh đạo năm nước, trong đó có Việt Nam, tại hoàng cung.
Chiều 3/7, cũng diễn ra Diễn đàn kinh tế 5 nước tiểu vùng Mekong với sự tham dự của lãnh đạo các nước Mekong và đại diện các doanh nghiệp Nhật Bản. - BBC
***
Lãnh đạo năm nước vùng Mêkông đã tề tựu về Tokyo, chuẩn bị tham gia Hội nghị Thượng đỉnh Nhật Bản-Mêkông lần thứ bảy mở ra vào ngày mai, 04/07/2015. Hãng tin Pháp AFP đã lồng hội nghị này vào trong bối cảnh Tokyo đang ra sức tăng cường sự hiện diện của mình trong một khu vực ngày càng chịu ảnh hưởng của Trung Quốc.
Như thông lệ, bên cạnh hội nghị toàn thể của lãnh đạo 6 nước Nhật Bản, Việt Nam, Lào, Cam Bốt, Thái Lan và Miến Điện, sẽ có một loạt những cuộc họp song phương. Nước chủ nhà đã không che giấu ý định thúc đẩy việc phát triển các quan hệ đối tác với các quốc gia Mêkông trong lãnh vực xây dựng "hạ tầng cơ sở chất lượng cao", như lời công nhận của ông Yoshihide Suga, phát ngôn viên chính phủ Nhật Bản.
Nói cách khác, Nhật Bản muốn gia tăng khối lượng đường cao tốc, hệ thống xe lửa và nhà máy điện bán qua các nước vùng Mêkông. Từ ngữ "chất lượng cao" được cho là nhằm đối lập với các sản phẩm Trung Quốc đang tràn ngập vùng Mêkông, thường bị coi là rẻ nhưng chất lượng kém. Quan hệ chặt chẽ giữa Nhật Bản với các nước khu vực sông Mêkông không phải là điều mới lạ. Theo ông Yoshinobu Yamamoto, giáo sư tại Đại học Tỉnh Niigata, "Tokyo vẫn có truyền thống duy trì quan hệ hữu hảo với các nước Mêkông, nơi vẫn là điểm đến quan trọng cho đầu tư Nhật Bản".
Tuy nhiên, Tokyo đang lo ngại bị mất ảnh hưởng về tay Trung Quốc trong một khu vực mà Bắc Kinh ngày càng tăng cường sức mạnh tài chánh, cũng như ngoại giao để đánh bật Nhật Bản. Trong tình hình đó, theo giáo sư Yamamoto: "Hội nghị thượng đỉnh lần này nằm trong nỗ lực của Nhật Bản nhằm duy trì các mối quan hệ quan trọng vào lúc Trung Quốc đang mở rộng ảnh hưởng của mình trong khu vực".
Việc đẩy mạnh hợp tác với vùng Mêkông cũng nằm trong chính sách Đông Nam Á mới của Nhật Bản, theo đó Tokyo rất muốn được xem là một người khổng lồ hiền từ trong khu vực, và đang cố gắng xây dựng uy tín của một quốc gia đủ mạnh dạn để kháng lại Trung Quốc trong các tranh chấp, đặc biệt là tranh chấp chủ quyền. Chính trong chủ trương đó mà Tokyo ngày càng lên tiếng mạnh mẽ hơn trong việc bênh vực các nước Đông Nam Á bị Bắc Kinh lấn lướt tại Biển Đông. Trong số năm quốc gia Đông Nam Á là thành viên cơ chế Thượng đỉnh Nhật Bản-Mêkông, Việt Nam là nước có tranh chấp với Trung Quốc tại Biển Đông. - RFI
|
|
5.
TBT Việt Nam ‘muốn nói chuyện thẳng thắn với Mỹ’ --- Nguyễn Phú Trọng: Mỹ là một đối tác quan trọng nhất của Việt Nam
Ông Nguyễn Phú Trọng nói muốn có "thảo luận cởi mở, thẳng thắn” khi gặp Tổng thống Obama tại Nhà Trắng.
Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam có phần trả lời bằng văn bản với một số cơ quan truyền thông Mỹ hôm thứ Sáu.
Trả lời Bloomberg qua văn bản, ông Trọng nói: "Tôi hy vọng đây là cơ hội để hai phía thảo luận cởi mở và thẳng thắn về những vấn đề còn khác biệt.”
"Điều này sẽ tăng cường hiểu biết lẫn nhau, thu hẹp khác biệt và dần dần xây dựng niềm tin giữa chúng ta để tăng thêm thực chất và hiệu quả cho quan hệ lâu dài giữa hai nước.”
Còn khi trả lời báo Wall Street Journal bằng văn bản, ông Trọng mô tả Hoa Kỳ là lực đẩy giúp ổn định trong vùng.
Ông cũng hoan nghênh các động thái của Mỹ nhằm giải quyết tranh chấp Biển Đông thông qua biện pháp hòa bình.
Bình luận với Wall Street Journal, tiến sĩ Jonathan London, từ Đại học Thành thị Hong Kong, nói: "Việc ông Trọng, người nắm giữ ý thức hệ của đảng, đi Mỹ cho thấy Việt Nam đang có sự tái cân bằng chiến lược.”
Chuyến thăm Mỹ của Tổng Bí thư Đảng Cộng sản đánh dấu 20 năm bình thường hóa quan hệ Mỹ-Việt.
Ông Trọng sẽ có cuộc gặp với Tổng thống Barack Obama tại Nhà Trắng.
Trong phần trả lời được Bloomberg trích dẫn, ông Trọng nói: “Đây là cơ hội tốt để nhìn lại quá khứ, trao đổi quan điểm về tương lai và cùng nỗ lực vì tình bạn và sự hợp tác lâu dài dựa trên sự tôn trọng lẫn nhau và tôn trọng chính thể của nhau.”
Ông cũng nói trong chuyến thăm Mỹ, ông sẽ thảo luận về Hiệp định Đối tác Kinh tế Chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP), hợp tác an ninh và thay đổi khí hậu.
Ban Đối ngoại TƯ Đảng Cộng sản nói ông Nguyễn Phú Trọng sẽ thăm chính thức Hoa Kỳ từ 6 đến 10/7.
Tháp tùng Tổng Bí thư là đoàn gồm 2 ủy viên Bộ Chính trị: Phó Chủ tịch QH Tòng Thị Phóng và Bí thư Thành ủy TP.HCM Lê Thanh Hải; Chánh văn phòng TƯ Đảng Trần Quốc Vượng, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh, Trưởng Ban Đối ngoại TƯ Hoàng Bình Quân; các Bộ trưởng KH-ĐT Bùi Quang Vinh, Công thương Vũ Huy Hoàng; Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Bình; Thứ trưởng Quốc phòng Nguyễn Chí Vịnh và Thứ trưởng Công an Tô Lâm; trợ lý Tổng bí thư Hồ Mẫu Ngoạt, Đại sứ tại Hoa Kỳ Phạm Quang Vinh. - BBC
***
Trước ngày lên đường công du Hoa Kỳ, Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng đã trả lời phỏng vấn của hãng tin Mỹ Bloomberg hôm nay, 03/07/2015. Một trong những nhận xét nổi bật là việc ông Trọng khẳng định Việt Nam sẽ dành ưu tiên cho quan hệ với Mỹ.
Trả lời bài phỏng vấn bằng văn bản, Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam nhận xét rằng Hoa Kỳ "là một trong những đối tác quan trọng nhất trong chính sách đối ngoại của chúng tôi". Theo hãng Bloomberg, các quan hệ về kinh tế và an ninh giữa Việt Nam và Hoa Kỳ đã phát triển trong thời gian qua, cho dù Mỹ vẫn tiếp tục gây sức ép trên Việt Nam trong địa hạt nhân quyền.
Trên vấn đề này, ông Nguyễn Phú Trọng hy vọng rằng chuyến công du Hoa Kỳ của ông sẽ là "cơ hội để hai bên thảo luận một cách cởi mở và thẳng thắn về những vấn đề bất đồng giữa hai bên". Đối với ông Trọng, đối thoại sẽ cho phép tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau, thu hẹp sự khác biệt và dần dần xây dựng lòng tin giữa hai bên, góp phần thúc đẩy thêm quan hệ lâu dài giữa hai nước. Ông Nguyễn Phú Trọng cũng xác nhận ba chủ đề chính sẽ được ông đề cập đến trong chuyến công du, cụ thể là Hiệp định thương mại Đối tác xuyên Thái Bình Dương TPP, hợp tác an ninh và biến đổi khí hậu.
Về Biển Đông, điều được giới quan sát chờ đợi, Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam cho biết Việt Nam "đánh giá cao" việc Mỹ hỗ trợ một phương pháp hòa bình để giải quyết tranh chấp giữa các quốc gia tranh chấp yêu sách Biển Đông. Ông cho rằng cả Mỹ lẫn Việt Nam đều nhận thức rõ vị trí chiến lược của Biển Đông, và ông hy vọng rằng Hoa Kỳ sẽ tiếp tục có tiếng nói và hành động thích hợp để góp phần giải quyết hòa bình các tranh chấp ở Biển Đông sao cho phù hợp với luật pháp quốc tế. - RFI
|
|
6.
Biển Đông và chuyến đi của TBT Nguyễn Phú Trọng
Chuyên mục Câu chuyện trong tuần với chủ đề tuần này: Biển Đông và chuyến đi của TBT Nguyễn Phú Trọng. Xin trân trọng giới thiệu GS Nguyễn Mạnh Hùng, từng giảng dạy bộ môn Quan hệ quốc tế của đại học George Mason là khách mời của chương trình hôm nay. Câu hỏi đầu tiên được Mặc Lâm đặt ra cho GS:
Mặc Lâm: Trung Quốc tỏ ra không ngán ngại việc Mỹ mạnh mẽ lên tiếng trước chuyện họ bồi đắp các đảo một cách bất hợp pháp và mới đây lại mang giàn khoan HD 981 trở lại biển Đông. Theo ông thì những động thái này nói lên điều gì?
GS Nguyễn Mạnh Hùng: Nó nói lên chính sách lấn biển uyển chuyển, thiên hình vạn trạng của TQ. Năm ngoái vụ dàn khoan HD 981 tạo phản ứng rất mạnh từ nhiều nước, nhất là từ Việt Nam và Mỹ. Một phần vì thế, TQ rút dàn khoan đi. Chỉ sau đó vài tháng họ bắt đầu đào cát đắp đảo, biến các đá ngầm thành đảo nổi, lúc đầu chậm, rồi tăng rất nhanh. Khi người ta phát hiện ra các đảo nhân tạo và phản ứng mạnh thì nó đã thành “sự đã rồi,” không đảo ngược được. Động thái này gây ra phản ứng rất mạnh của Mỹ. Do đó, ngày 16/6. TQ tuyên bố đã làm xong việc và sẽ chấm dứt việc xây cất trong vài ngày tới, để xoa dịu dư luận. Mỗi lần như thế TQ lại tiến thêm một bước nhỏ nhưng vững chắc cho đến khi họ kiểm soát trên thực tế (de facto) được toàn thể vùng biển trong khu vực đường lưỡi bò mà họ vạch ra.
Mặc Lâm: Trong tuần lễ vừa qua Hoa Kỳ không có phản ứng gì chính thức trước các tuyên bố của Ngoại trưởng Vương Nghị cũng như giàn khoan HD 981. Phải chăng đã có một biến chuyển nào đó khiến tình hình trở nên im ắng một cách bất thường?
GS Nguyễn Mạnh Hùng: Có 2 lý do: thứ nhất Mỹ chú trọng nhất đên việc TQ lấy cát xây đảo vì nó vừa tạo ra “sự đã rồi,” vừa làm thay đổi thế cân bằng chiên lược có lợi cho TQ ở Biển Đông. Sau khi gặp sự phản đối của Mỹ và trước cuộc đối thoại chiến lược và kinh tế Mỹ-TQ, ngày 16 tháng 6, TQ tuyên bố gần hoàn tất việc xây cất và sẽ chấm dứt việc xây cất trong vài ngày tới.
Thứ hai Lần trước giàn khoan HD 981 được đặt trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam và gần bờ biển VN. Lần này, nó cũng được đặt trong vùng chồng lấn giữa khu vực đặc quyền kinh tế của Việt Nam và khu vực đặc quyền kinh tế của TQ, nhưng nó chỉ cách đảo Hải Nam của TQ 75 dặm trong khi cách bờ biển Việt Nam 104 dặm, nghĩa là gần TQ hơn.
Mặc Lâm: Thưa GS việc TBT Nguyễn Phú Trọng sang Mỹ vào đầu tháng 7 này được xem là một diễn tiến có tính lịch sử, tuy nhiên đối với nước Mỹ, giới quan sát chính trị không đánh giá cao việc này. Giáo sư có nghĩ rằng ông Trọng sẽ mở đầu một tư thế mới cho Việt Nam trước vấn đề Biển Đông đối với Mỹ hay không?
GS Nguyễn Mạnh Hùng: Lúc đầu người ta nghi ngờ sự thành công của chuyến đi và sự khó khăn trong việc sắp xếp thủ tục tiếp đón một nhà lãnh đạo đảng chứ không phải một nhà lãnh đạo nước.
Bây giờ hai bên đã thương lượng kỹ trước, và đã đạt được những thỏa thuận căn bản về kết quả của chuyến thăm Mỹ của TBT ĐCSVN Nguyễn Phú Trọng, giúp tăng cường rõ rệt quan hệ quốc phòng giữa hai nước, cho nên mơi trù liệu có cuộc gặp gỡ “lịch sử” giữa TT Obama và TBT Trọng tại Nhà Trắng và ra “Tuyên bố chung về Tầm nhìn của quan hệ Đối tác toàn diện và sâu rộng giữa Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam và Hợp chủng quốc Hoa Kỳ” cùng với “Tuyên bố tầm nhìn chung Việt Nam - Hoa Kỳ về quan hệ quốc phòng, định hướng hợp tác quốc phòng thời gian tới.”
Nếu hai bên đồng ý thêm về việc gia tăng các chuyến thăm viếng Việt Nam của hải quân Mỹ, nhất là cảng Cam Ranh, thì cuộc công du của ông Trọng sẽ đánh dấu một thỏa thuận quan trọng về phương diện chiến lược giữa Hoa Kỳ và Việt Nam. Quan trọng hơn vì người ta thường cho rằng Đảng CSVN mà ông Trọng là người lãnh đạo tối cao có khuynh hương thân TQ, chống đi với Mỹ. Nếu ông Trọng làm được việc này, nó là chỉ dấu cho thấy có sự đồng thuận quan trọng trong nội bộ Việt Nam giữa Đảng và Nhà nước về chính sách đối với Mỹ trong thế cân bằng quyền lực với TQ. Sự đồng thuận này sẽ làm căn bản cho chính sách của các nhà lãnh đạo VN tương lai, sau Đại Hội Đảng năm 2016.
Mặc Lâm: Một lần nữa xin cám ơn GS Nguyễn Mạnh Hùng. - RFA
No comments:
Post a Comment