Tin Cập Nhật Thứ Năm 5/1

Tin Thế Giới

1.
Ngoại Trưởng TQ: quan hệ Mỹ-Trung nên được đặt theo đúng hướng --- Báo chí Trung Quốc lên án phát biểu trên Twitter của Trump

Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị hôm thứ Năm nói với Ngoại trưởng Mỹ John Kerry rằng hai nước cần phát triển quan hệ theo hướng đúng đắn, giữa lúc Bắc Kinh tỏ thái độ bất bình về những phát biểu của Tổng thống đắc cử Mỹ liên quan tới Đài Loan và các vấn đề thương mại.

Sắp lên nhậm chức Tổng thống Mỹ vào ngày 20 tháng 1, ông Trump đã làm Trung Quốc tức giận vì đã điện đàm với tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn, khiến Bắc Kinh nghi ngờ cam kết của chính phủ kế tiếp của Mỹ, chỉ công nhận chính quyền ở Bắc Kinh chứ không phải Đài Loan, theo chính sách “một Trung Quốc”.

Ông Trump để ngỏ khả năng gặp gỡ bà Thái Anh Văn nếu bà đến Hoa Kỳ sau khi ông tuyên thệ nhậm chức. Ông cũng gây sóng gió ở Bắc Kinh khi đề cử những nhân vật hay chỉ trích các hoạt động thương mại của Bắc Kinh vào các chức vụ quan trọng trong chính phủ của ông.

Ông Vương Nghị nói với ông Kerry rằng các mối quan hệ hai nước đang ở một “giai đoạn quan trọng” và những thành tựu đạt được nhờ sự hợp tác giữa hai bên “không dễ dàng có được”.

Trang web của Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết ông Vương nói trong cuộc điện đàm với Ngoại Trưởng Kerry: “Hai bên phải cẩn trọng và hiệp lực giữ gìn và đảm bảo hướng đi đúng để phát triển các quan hệ song phương”.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng dẫn lời ông Kerry khẳng định duy trì chính sách “một Trung Quốc” là quan điểm chính sách của cả hai chính đảng Mỹ, Đảng Dân chủ lẫn Đảng Cộng hoà. - VOA

***
Truyền thông Hoa Kỳ, ngày 05/01/2016, đồng loạt dẫn lại các phản ứng trên truyền thông chính thức Trung Quốc hôm mùng 3 tháng Giêng, lên án các phát ngôn Twitter của tổng thống tân cử Mỹ Donald Trump mới đây, nhất là thông điệp chỉ trích Trung Quốc ngày 02/01/2017, trong hồ sơ Bắc Triều Tiên.

Tân Hoa Xã, hãng thông tấn của Nhà nước Trung Quốc, đăng tải một bình luận mang tựa đề : « Mê đắm ‘‘ngoại giao Twitter’’ là điều không thể chấp nhận ». Hôm thứ Hai, ông Trump đã trực tiếp lên tiếng trên Twitter, chỉ trích việc « Trung Quốc đã thu về hàng khối lợi nhuận tiền bạc và tài sản qua buôn bán với Mỹ…. Thế mà Bắc Kinh không làm gì để giúp Mỹ trên hồ sơ Bắc Triều Tiên ».

Bình luận nói trên nhấn mạnh : « Bất cứ ai cũng hiểu rằng vấn đề đối ngoại không phải là một trò chơi của trẻ con, và càng không phải là chuyện làm ăn buôn bán. (…) Không nên biến Twitter thành một phương tiện ngoại giao ».

Hoàn Cầu Thời Báo, một tờ báo khác của chính quyền Trung Quốc cũng cùng một giọng lên án ông Trump « ngây ngô như một đứa trẻ trong chính trị quốc tế » và « đang có xu hướng ứng xử vô trách nhiệm ».

Tuy nhiên, theo The New York Times, bài viết nói trên của Tân Hoa Xã cũng thừa nhận rằng đã quá muộn để có thể tách Donald Trump khỏi Twitter, « bình luận trên Twitter đã trở thành thói quen của ông Trump », vả lại, người được ông Trump chỉ định làm bộ trưởng Truyền Thông của chính phủ Mỹ, ông Sean Spicer, cho biết Donald Trump vẫn sẽ tiếp tục cách giao tiếp « năng động » bằng Twitter, khi chính thức nhậm chức tại Nhà Trắng.

Báo The New York Times kết luận : « Thật đáng buồn ! », vì « rất ít khả năng chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ trực tiếp tranh đua với ông Trump trên Twitter, bởi dịch vụ này đã bị chính quyền Trung Quốc cấm chỉ từ năm 2009. Người Trung Quốc nào muốn coi phải tìm cách vượt tường lửa…».

Phản ứng của bộ Ngoại Giao Trung Quốc

Sau phản ứng trên Twitter của Donald Trump, người phát ngôn Bộ Ngoại Giao Trung Quốc cũng có cuộc họp báo cùng ngày 03/01. Bắc Kinh khẳng định quan điểm của Trung Quốc là nỗ lực cùng quốc tế đưa Bắc Triều Tiên trở lại bàn đàm phán Sáu Bên về vấn đề hạt nhân, và hành xử với tư cách thành viên « có trách nhiệm » của Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc.

Cách nay hơn một tháng, tổng thống tân cử Mỹ đã dùng Twitter để công bố cuộc điện đàm với tổng thống Đài Loan, phá vỡ thỏa thuận ngầm về việc chỉ có « một nước Trung Quốc », điều khiến Bắc Kinh hết sức bất ngờ. Bộ Ngoại Giao Trung Quốc đã có phản ứng chính thức, bày tỏ "quan ngại sâu sắc". - RFI
|
|

2.
Philippines: ASEAN 2017 không thảo luận phán quyết PCA về Biển Đông

Chính quyền Philippines, nước làm chủ tịch luân phiên của ASEAN năm 2017, ngày 05/01/2017 xác định: hồ sơ Biển Đông sẽ được ưu tiên thảo luận nhân Hội Nghị Thượng Đỉnh của toàn khối Đông Nam Á. Tuy nhiên, phán quyết về Biển Đông của Tòa Trọng Tài Thường Trực La Haye sẽ không có trong chương trình nghị sự.

Theo báo mạng Philippines Inquirer, trong cuộc họp báo tại phủ tổng thống Philippines, thứ trưởng Ngoại Giao Philippines phụ trách chính sách Enrique Manalo đã khẳng định rằng tranh chấp Biển Đông sẽ chiếm một vị trí ưu tiên trong đề tài được thảo luận nhân Hội Nghị Thượng Đỉnh ASEAN dự trù vào tháng 11/2017.

Khi được hỏi là liệu phán quyết về Biển Đông ngày 12/07/2016 phủ nhận các yêu sách chủ quyền quá đáng của Trung Quốc tại Biển Đông có được thảo luận trong các hội nghị ASEAN năm nay hay không, thứ trưởng Ngoại Giao Philippines cho rằng « thực ra không có nhu cầu thảo luận nào về bản phán quyết của Tòa Trọng Tài La Haye ».

Theo ông Manalo, « vì phán quyết này đã là một thực tế đang tồn tại, đã là một phần của luật lệ, của luật pháp quốc tế…, do đó, ưu tiên hiện nay là cố sao có được bộ quy tắc ứng xử ».

Quan chức Philippines nhấn mạnh : « Bản phán quyết của Tòa La Haye sẽ không nằm trong chương trình nghị sự theo nghĩa là nó đã là một bộ phận của luật quốc tế, đã có sẵn ở đó », cho nên không cần phải thảo luận nữa.

Theo nhà ngoại giao Philippines, khối ASEAN hy vọng là sẽ thông qua được một bộ quy tắc ứng xử COC để giảm thiểu căng thẳng trong vùng biển đang tranh chấp giữa Trung Quốc với các láng giềng trong đó có 4 nước Đông Nam Á là Philippines, Việt Nam, Malaysia và Brunei.

Thứ trưởng Ngoại Giao Philippines xác định : « Vấn đề Biển Đông dĩ nhiên nằm trong chương trình nghị sự của ASEAN. Trong thực tế, trong suốt năm, chúng tôi sẽ tiếp tục công việc đang làm là tập trung vào Bộ Quy Tắc Ứng Xử trên Biển Đông vốn chưa hoàn chỉnh, vào bản Tuyên Bố về Quy Tắc Ứng Xử COC và các nguyên tắc của Bộ Quy Tắc Ứng Xử ».

Hướng đi chính của Philippines, theo ông Manalo, là ASEAN cùng hợp tác với Trung Quốc để cố gắng đạt được một khuôn khổ chung cho Bộ Quy Tắc Ứng Xử về Biển Đông vào cuối năm 2017

Nhìn chung, đại diện Philippines cố trấn an các đồng minh ASEAN khi cho rằng trong tư cách là chủ tịch khối Đông Nam Á, Manila sẽ hành xử vì lợi ích quốc gia, nhưng đồng thời đáp ứng được các mối quan tâm của các thành viên khác trong ASEAN. - RFI
|
|

3.
Anh biết trước về vụ tàn sát Thiên An Môn

Trong một tài liệu được giải mật mới đây, cựu lãnh tụ Trung Quốc Đặng Tiểu Bình được trích lời nói rằng “Hai trăm người chết có thể mang đến 20 năm yên ổn cho Trung Quốc.” Phát biểu này được đưa ra vài tuần lễ trước vụ đàn áp quân sự đẫm máu những cuộc biểu tình của sinh viên tại Quảng trường Thiên An Môn ở Bắc Kinh ngày 4 tháng 6 năm 1989.

Văn khố Quốc gia của Anh ngày 30 tháng 12 tiết lộ một số lượng khổng lồ những bí mật của chính phủ trước đây từ năm 1989 đến năm 1990. Hơn hai chục tài liệu từ ngày 20 tháng 5 đến ngày 21 tháng 7 năm 1989 cho thấy chính quyền của Thủ tướng Anh Margaret Thatcher lúc bấy giờ hiểu rõ không khí chính trị tại Trung Quốc đưa đến vụ thảm sát. Một tiết lộ quan trọng là Đại sứ quán Anh tại Bắc Kinh biết trước hai tuần lễ, trước ngày 4 tháng 6 khi Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc chuẩn bị giết hàng trăm, nếu không nói là hàng ngàn, sinh viên biểu tình tụ tập tại quảng trường chính ở Bắc Kinh trong nhiều tuần lễ.

Vào ngày 20 tháng 5 năm 1989, một tuần lễ sau khi các sinh viên bắt đầu chiếm quảng trường Thiên An Môn kêu gọi cải cách chính trị trong Đảng Cộng sản, Đặng

Tiểu Bình ban hành thiết quân luật và điều động 300.000 binh sĩ đến Bắc Kinh. Cùng ngày, Sir Alan Ewen Donald, Đại sứ Anh tại Trung Quốc gởi về Thủ tướng phủ ở Phố Downing một điện tín nói về buổi ăn trưa của ông với chuyên gia về Trung Quốc là Stuart Schram, người Mỹ.

Đại sứ Donald viết “Giáo sư Stuart Schram cho tôi biết một trong những người Trung Quốc ông tiếp xúc tiết lộ với ông là trong những ngày gần đây ông Đặng Tiểu Bình phát biểu rằng “200 người chết có thể mang lại 20 năm yên ổn cho Trung Quốc.” “Việc này chứng tỏ rõ ràng là việc hy sinh mạng sống của một số người biểu tình lúc này có thể làm ổn định tình hình và mua thời gian cần thiết để hoàn tất việc cải cách tại Trung Quốc.”

Ông Donald viết tiếp rằng cùng đêm đó ông được Ngũ Giác Đài cho biết là nhà cầm quyền Trung Quốc đã quyết định là “không có cách nào tránh đổ máu” nên đã gọi các nhân viên bệnh viện túc trực tại chỗ và ra lệnh cho quân đội làm mọi cách để ổn định tình hình.

Sau đó ông xác nhận với không quân Mỹ là tin tức này “rất đáng tin cậy.”

Vụ thảm sát Thiên An Môn còn được gọi là biến cố ngày 4 tháng 7 là một trong những thời điểm đen tối nhất của lịch sử cận đại Trung Quốc.

Kể từ đó không có vụ nổi dậy nào với mức độ tương tự xảy ra tại Trung Quốc. Đảng Cộng sản triệt để cấm người dân đề cập đến vụ này và đàn áp những cuộc tưởng niệm các nạn nhân.

Ngày nay, nhiều người trẻ Trung Quốc hoặc không hay biết hoặc không quan tâm gì đến biến cố này. - VOA
|
|

4.
Báo TQ: Chớ để Ấn soán ngôi thành trung tâm sản xuất của thế giới

Truyền thông nhà nước Trung Quốc ngày 4/1 thúc giục Bắc Kinh nâng cấp ngành công nghiệp sản xuất trong nỗ lực ngăn các đại công ty đa quốc đổ tiền đầu tư vào Ấn Độ.

Ngoài ra, bài xã luận đăng trên tờ Hoàn cầu Thời báo cũng đặc biệt chỉ trích quyết định của công ty Apple (Mỹ) đặt một cơ sở sản xuất tại bang Gujarat của Ấn.

Bài viết cảnh báo nếu công ty Apple khuyếch trương ở Ấn, nhiều đại công ty kỹ thuật toàn cầu sẽ theo chân và Trung Quốc sẽ bị thiệt hại vì lực lượng lao động giá rẻ và trẻ ở Ấn.

Bài báo khuyến cáo rằng Trung Quốc không thể để mất công ăn việc làm trong ngành sản xuất vào tay các nước khác trong khi chưa cải thiện được ngành công nghiệp nội địa giữa bối cảnh Tổng thống tân cử Mỹ, Donald Trump, đang tính tới việc đưa việc làm trong ngành sản xuất trở lại nước Mỹ.

Hoàn cầu Thời báo kêu gọi nhà nước Trung Quốc khai thác lao động giá rẻ tại các khu vực miền Trung và miền Tây nước này, sắp xếp lại vốn, các ngành kỹ thuật và các nguồn lực để tạo môi trường thu hút đầu tư và tạo công ăn việc làm cho dân Trung Quốc.

Trong những năm qua, chính phủ Ấn đã dốc sức làm mới lại lĩnh vực sản xuất với dự án ‘Made in India’ nhắm mục tiêu khắc họa Ấn là một trung tâm sản xuất mới nổi của thế giới. - VOA
|
|

5.
TQ gầy dựng ‘đế chế năng lượng’ toàn cầu

Khi tập đoàn năng lượng Duke Energy muốn bán lại 10 đập thủy điện ở Brazil, một công ty năng lượng Trung Quốc, bất chấp những xáo trộn kinh tế của Brazil, đã chi 1,2 tỷ đô la để bổ sung 10 công trình này vào ‘đế chế năng lượng’ của họ trải dài từ Malaysia tới Đức và sang tận cả khu vực Amazon.

Tập đoàn Đập Tam Hợp của nhà nước Trung Quốc đang chi mạnh để mua lại hoặc xây mới các dự án thủy điện, năng lượng gió và năng lượng mặt trời trong lúc các nhà đầu tư nước ngoài đang co cụm lại và giữa bối cảnh những cam kết của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump hứa vực dậy ngành công nghiệp than đá đang khiến người ta hoang mang về sự ủng hộ của Mỹ dành cho năng lượng tái tạo.

Đầy tiền mặt và sẵn sàng chấp nhận những rủi ro vốn đã làm chùn chân các đối thủ kỳ cựu khác, Tập đoàn Đập Tam Hợp cùng các công ty quốc doanh khác của Trung Quốc bao gồm nhà cung cấp điện lớn nhất thế giới mang tên Tập đoàn Lưới điện Nhà nước đang khuyếch trương ra nước ngoài, tìm kiếm các nguồn thu mới trong lúc tăng trưởng kinh tế và nhu cầu điện nội địa lắng đọng.

Một thập niên trước, các công ty này xây đập và các nhà máy điện tại Châu Á và Châu Phi.

Giờ đây, họ đóng vai trò dài hạn hơn như là các nhà vận hành các công ty điện ở Châu Âu và Australia, và đặc biệt là đang ‘ngắm nghía’ thị trường Mỹ.

Họ còn mang lại những nguồn đầu tư cho các thị trường gặp vấn đề như Brazil và Nam Âu.

Tập đoàn Đập Tam Hợp, hiện đang hoạt động tại 40 nước trên thế giới, khởi sự đầu tư vào năng lượng gió vào năm 2007 và năng lượng mặt trời vào năm 2011.

Trong 5 năm qua, Tập đoàn này đã chi hơn 10 tỷ đô la vào các cơ sở thủy điện và năng lượng gió ở Brazil, Đức, Ý, Ba Lan, và Bồ Đào Nha. Tập đoàn này cũng đã xây một đập thủy điện ở Lào và một trang trại gió ở Pakistan. - VOA
|
|

6.
Nga ‘mời chào’ Philippines --- Giới hạn trong quan hệ quân sự Nga-Philippines --- Đại sứ Nga tại Manila: Phải tôn trọng luật quốc tế ở Biển Đông

Đại sứ của Nga tại Philippines hôm 4/1 cho biết Nga sẵn sàng cung cấp cho Philippines vũ khí tinh vi bao gồm máy bay và tàu ngầm và nhắm mục tiêu trở thành người bạn thân thiết của nước vốn là đồng minh truyền thống của Mỹ trong khi Nga đa dạng hóa quan hệ ngoại giao của mình.

Phát biểu này được đưa ra trong bối cảnh hai tàu chiến của Nga đang có chuyến thăm bốn ngày tới Manila trong tuần này. Đây là liên lạc chính thức đầu tiên giữa hải quân hai nước.

Đại sứ Nga Igor Khovaev Anatolyevich nhân cơ hội này tổ chức một cuộc họp báo trên chiến hạm chống tàu ngầm của Nga mang tên Đô đốc Tributs. Ông nói Nga có một loạt vũ khí để cung cấp:

"Chúng tôi sẵn sàng cung cấp những vũ khí nhỏ và nhẹ, một số máy bay, máy bay trực thăng, tàu ngầm và nhiều, nhiều vũ khí khác nữa. Vũ khí tinh vi. Không phải vũ khí đã qua sử dụng."

Ông Khovaev nói thêm: "Nga có rất nhiều thứ để cung cấp nhưng mọi thứ sẽ được thực hiện hoàn toàn phù hợp với luật pháp quốc tế."

Ông cho biết vẫn còn quá sớm để nói về phạm vi hợp tác quân sự, nhưng trong một phát biểu rõ ràng nhắc tới Mỹ ông nói những đồng minh cũ không nên lo lắng.

"Những đối tác truyền thống của quý vị không cần phải lo ngại về quan hệ quân sự này... Nếu họ lo ngại, thì có nghĩa là họ cần phải gạt bỏ những khuôn sáo," ông nói.

Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã đẩy tương lai của mối quan hệ Philippines-Mỹ vào chỗ bất định với những phát ngôn giận dữ nhắm vào nước từng là cường quốc thực dân cũ của Philippines, giảm quy mô quan hệ quân sự với Mỹ trong khi thực hiện các bước để tăng cường quan hệ với Trung Quốc và Nga. - VOA

***
Với việc hai tàu chiến Nga ghé cảng Manila từ ngày 03/01/2017, thông tin về khả năng Nga và Philippines tăng cường quan hệ quân sự liên tiếp được tung ra, từ việc Matxcơva sẵn sàng cung cấp vũ khí hiện đại cho Manila, đến tin Nga muốn tập trận chung với Philippines… Câu hỏi được đặt ra là liệu quan hệ quốc phòng Nga-Philippines có thể tiến xa hay không ? Đâu là những cản lực cho đà phát triển này ?

Câu hỏi kể trên được đặt ra vì lẽ trái với Việt Nam, Indonesia, thậm chí cả Malaysia, Philippines trong thời gian qua là nước hầu như không hề có quan hệ quốc phòng với Nga. Lý do cũng dễ hiểu : Manila cho đến nay là đồng minh kết ước của Hoa Kỳ, gắn bó với Washington bằng một Hiệp Ước Phòng Thủ Hỗ Tương, trang thiết bị và vũ khí đều do Mỹ cung cấp.

Chỉ mới từ tháng 6/2016, từ khi ông Rodrigo Duterte lên làm tổng thống Philippines, vấn đề liên minh với Nga, cả về quân sự lẫn quốc phòng, mới được đặt ra, trong bối cảnh ông Duterte muốn xa rời đồng minh Mỹ. Đối với tổng thống Putin, đề nghị hợp tác của ông Duterte đến thật đúng lúc.

Bị phương Tây cô lập, Nga rất muốn tăng cường hiện diện tại châu Á-Thái Bình Dương, kể cả tại Đông Nam Á, nơi Nga đã có một đối tác truyền thống là Việt Nam. Matxcơva lại sẵn sàng chiều đãi Manila hơn nữa vì như vậy sẽ lôi kéo được một đồng minh của Mỹ về phía mình.

Thế nhưng, khả năng tăng cường quan hệ quân sự Nga-Philippines vẫn nằm dưới dạng lý thuyết, hay nói đúng hơn là nguyện vọng của cả hai bên, còn thực hiện đến đâu thì cần phải chờ xem, với dấu hiệu đầu tiên sẽ được ghi nhận khi tổng thống Philippines công du Nga trong thời gian sắp tới đây.

Theo giới quan sát, việc tăng cường quan hệ quân sự, quốc phòng Nga-Philippines hiện vấp phải giới hạn rất lớn về mặt kỹ thuật. Vũ khí mà Philippines quen sử dụng đến nay là vũ khí Mỹ và phương Tây, nay nếu trang bị thêm vũ khí của Nga, vấn đề tương tác giữa vũ khí mới và hiện có được đặt ra.

Mặt khác, còn vấn đề chi phí. Nga rất muốn bán tàu ngầm hay máy bay cho Philippines, nhưng liệu Manila có ngân sách để nâng cấp quân đội của mình hay không, khi biết rằng cho đến nay, hải quân Philippines chẳng hạn, chủ yếu dùng loại tàu cũ của Mỹ được tân trang.

Chuyên san Nhật Bản The Diplomat, ấn bản ngày 05/01/2017, đã nêu bật những vấn đề trên trong bài viết về quan hệ quân sự Nga - Philippines khi cho rằng có lẽ phía Manila nhận thức rất rõ các giới hạn kể trên khi chỉ bàn với Nga về các kế hoạch trao đổi nhân sự, kinh nghiệm, các cam kết, chứ không thấy nói gì về vấn đề mua vũ khí.

Một giới hạn khác được The Diplomat nêu bật liên quan đến lãnh vực chiến lược. Dẫu sao, đối với với ông Duterte, quan hệ với Nga không có ý nghĩa chiến lược quan trong bằng quan hệ với các láng giềng như Malaysia hay Indonesia, mà Duterte coi là thiết yếu trong việc giúp Philippines giải quyết các vấn đề an ninh như cướp biển.

Matxcơva cũng không nặng ký bằng Bắc Kinh hay Tokyo, hai nước có thể mang đến cho Philippines trợ giúp về kinh tế, hay cơ sơ hạ tầng, điều mà Mátxcơva không làm được.

Tóm lại, sắp tới đây, người ta sẽ chứng kiến một bước nhảy vọt trong quan hệ quốc phòng Nga-Philippines, do việc cả hai đều bắt đầu từ con số không. Nhưng sau bước nhảy vọt đó, câu hỏi đặt ra là quan hệ sẽ tăng tiến ra sao. - RFI

***
Vào lúc Matxcơva muốn thắt chặt thêm quan hệ quốc phòng với Manila, đại sứ Nga tại Philippines ngày 04/01/2017 đã lên tiếng tái khẳng định quan điểm của Nga về Biển Đông : Các bên tranh chấp phải tôn trọng luật quốc tế, trong đó có Công Ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển.

Phát biểu trong buổi họp báo ngay trên quân hạm Đô đốc Tributs neo đậu tại cảng Manila từ ngày 03/01/2017 trong một chuyến ghé cảng hữu nghị hiếm hoi của Hải Quân Nga tại Philippines, đại sứ Nga tại Manila Igor Khovaev đã kêu gọi một giải pháp hòa bình cho tranh chấp Biển Đông, liên quan đến Trung Quốc, Đài Loan và 4 nước Đông Nam Á trong đó có Philippines : « Chúng tôi không đứng về phía nào trong các tranh chấp. Nhưng với tư cách là một thành viên của Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc, Liên Bang Nga từng lên tiếng ủng hộ một giải pháp hoàn toàn hòa bình cho những tranh chấp này. Sử dụng các mối đe dọa hoặc đe dọa sử dụng vũ lực là điều không thể chấp nhận được ».

Trung Quốc là bên đã khẳng định chủ quyền trên gần như toàn bộ Biển Đông, dựa trên một tấm bản đồ 9 đoạn do chính họ vạch ra. Philippines đã kiện Trung Quốc về điều này, và ngày 12/07/2016, Tòa Trọng Tài Thường Trực ở La Haye (Hà Lan) đã ra phán quyết bác bỏ các yêu sách chủ quyền quá đáng của Trung Quốc.

Bắc Kinh đã từ chối công nhận phán quyết của tòa, đồng thời tiếp tục quân sự hóa các đảo nhân tạo mà họ bồi đắp ở Trường Sa và tiến hành tập trận thương xuyên trong khu vực.

Đối với đại sứ Nga, tất cả các bên liên quan đến tranh chấp phải ngồi lại với nhau và thương thảo với nhau càng sớm càng tốt.

Ông Khovaev cho là : « Không gì có thay thế cho các cuộc đàm phán. Tất nhiên giải pháp cho tranh chấp cần được các bên chấp nhận và dựa trên luật pháp quốc tế trong đó có Công ước Luật Biển của Liên Hiệp Quốc năm 1982. Đó là lập trường cơ bản xuyên suốt của chúng tôi ».

Khi được hỏi về cuộc tập trận hải quân chung Nga-Trung ở Biển Đông vào tháng 09/2016, với sự tham gia của nhiều chiến hạm, tàu ngầm và chiến đấu cơ, đại sứ Khovaev xác định rằng cuộc tập trận đó không diễn ra trong vùng có tranh chấp và sự kiện đó không mang tính chính trị. - RFI
|
|

7.
Con trai Osama bin Laden bị Mỹ đưa vào danh sách khủng bố --- Thủ lãnh nhóm chủ chiến Philippines thân IS bị tiêu diệt

Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã đưa Hamza bin Laden, con trai của Osama bin Laden, người sáng lập mạng lưới al-Qaeda, vào danh sách đen khủng bố.

Tin cho hay Hamza bin Laden, khoảng 25 tuổi, đã bắt đầu hoạt động trong tổ chức khủng bố al-Qaeda kể từ khi cha bị giết trong một cuộc đột kích bí mật do các lực lượng Mỹ thực hiện vào năm 2011.

Bị liệt vào danh sách đen của Bộ Ngoại giao có nghĩa là các công dân Mỹ bị cấm, không được làm ăn dưới bất kỳ hình thức với những kẻ có tên vào danh sách khủng bố.

Tin tức cho biết Hamza bin Laden đã chính thức gia nhập al-Qaeda vào năm 2015. Trong hai năm qua, Hamza đã công khai khích động các cuộc tấn công khủng bố tại Hoa Kỳ. Anh ta đe dọa sẽ trả thù về cái chết của cha.

Cũng hôm thứ Năm, Bộ Ngoại giao Mỹ loan báo đã ghi danh thêm một nhân vật khác vào danh sách đen, đó là Ibrahim al-Banna, quốc tịch Ai Cập, một thành viên cấp cao của al-Qaeda trên bán đảo Ả Rập. - VOA

***
Người cầm đầu một nhóm dân quân ở Philippines bị nghi là “cảm tình viên” của Nhà nước Hồi giáo đã bị giết chết hôm thứ Năm trong một cuộc đấu súng với cảnh sát.

Cảnh sát Philippines cho biết Mohammad Jaafar Maguid, người sáng lập nhóm Ansarul Khilafa Philippines, đã bị bắn chết tại một khu nghỉ mát ở Mindanao, hòn đảo phía nam Philippines.

Cảnh sát trưởng khu vực Cedric Train cho biết nhóm chủ chiến của Maguid đã thực hiện các vụ đánh bom giết người tại các lễ hội, kể cả một vụ nổ lựu đạn giết chết một cảnh sát.

Viện phân tích chính sách về xung đột có trụ sở ở Indonesia cho biết nhóm này đã chủ mưu một vụ tấn công đã cướp đi sinh mạng của hai thường dân ở Mindanao vào năm 2008, và phạm một loạt tội hình sự khác.

Ông Train nói cờ hiệu của Nhà nước Hồi giáo được treo trong các trại của nhóm chủ chiến này, và Maguid cùng với thủ lãnh của các nhóm chủ chiến địa phương khác, đã xuất hiện trong một video phát tán hồi năm ngoái, thề trung thành với IS.

Bộ trưởng Nội vụ Ismael Sueno cảnh báo về nguy cơ xảy ra các vụ tấn công bạo động để trả thù việc thủ lãnh của họ bị giết chết. Ông nói họ có thể trả đũa, vì vậy cần tăng gấp đôi những sự chuẩn bị để có thể ứng phó. Ông lưu ý phải đặc biệt thận trọng trong các lễ hội Công giáo sắp diễn ra ở Philipppines trễ hơn trong tháng này. - VOA
|
|

8.
Tòa Bảo Hiến Hàn Quốc bắt đầu xem xét việc phế truất tổng thống

Ngày 05/01/2017, Tòa Bảo Hiến Hàn Quốc chính thức xem xét yêu cầu phế truất tổng thống Park Geun-Hye của Quốc Hội, bị cáo buộc lạm dụng quyền lực, với sự đồng lõa của « quân sư » Choi Soon-Sil. Luật sư của tổng thống Hàn Quốc khẳng định kiến nghị của Quốc Hội không dựa trên các bằng chứng xác đáng.

AFP dẫn lời luật gia Kwon Seong-Dong, đại diện cho Quốc Hội, theo đó, tổng thống Park Geun-Hye « đã phản bội lại niềm tin của nhân dân và trách nhiệm mà cử tri trao phó » và Tòa Bảo Hiến cần phải làm sao để « trật tự Hiến pháp bị xâm phạm có thể được phục hồi ».

Về phần mình, luật sư Lee Joong-Hwan, đại diện của tổng thống Park, nhấn mạnh là kiến nghị phế truất « thiếu bằng chứng và không có giá trị về pháp lý », bởi chỉ dựa trên các lập luận và thông tin từ báo chí. Luật sư của bà Park Geun-Hye đề nghị Tòa bác kiến nghị của Quốc Hội và yêu cầu ngay lập tức đưa tổng thống trở lại nắm quyền. Tổng thống Park Geun-Hye bị Quốc Hội đình chỉ chức vụ vào ngày 09/12/2016, trong thời gian chờ đợi phán quyết cuối cùng của Tòa Bảo Hiến.

Tổng thống Park Geun-Hye không có mặt trong phiên tòa hôm nay. Trên thực tế, Tòa Bảo Hiến Hàn Quốc đã bắt đầu chính thức xét đề nghị của Quốc Hội cách nay hai ngày, nhưng phiên này đã buộc phải rút ngắn, do bà Park không chấp nhận tham gia.

Tổng thống Hàn Quốc đặc biệt bị cáo buộc, đã cùng với người bạn lâu năm, « quân sư » Choi, nhận từ tiền hối lộ từ Samsung, gây áp lực buộc hai cơ sở của Samsung phải sáp nhập vào năm 2015, thông qua Quỹ Hưu Trí Quốc Gia, để tạo điều kiện cho việc kế thừa gia sản của con trai chủ tịch tập đoàn này.

Tòa Bảo Hiến Hàn Quốc có thời hạn sáu tháng để ra phán quyết. Trong khi đó, trên khắp Hàn Quốc, từ mười tuần nay, vào mỗi ngày Thứ Bảy, dân chúng biểu tình đông đảo yêu cầu bà Park Geun-Hye phải từ chức. Các cuộc biểu tình huy động đến hàng trăm nghìn người tham gia. - RFI
|
|

Tin Hoa Kỳ

9.
Cuộc chiến ‘Obamacare’ sắp nổ ra ở Quốc hội Mỹ --- Dân chủ-Cộng hòa nỗ lực cho ‘cuộc chiến Obamacare’

Cuộc đôi co về một trong những thành tựu mang dấu ấn của Tổng thống Obama và di sản do ông để lại đã bùng nổ hôm thứ Tư 4/1. Phe Cộng hòa thề sẽ đảo ngược Luật Chăm sóc Sức khỏe Giá phải chăng đang giúp 20 triệu công dân Mỹ có bảo hiểm y tế. Sự kiện hai phe họp riêng rẽ ở Quốc hội phản ánh lập trường đối nghịch công khai giữa hai đảng về luật này. Từ trụ sở Quốc hội, thông tín viên Katherine Gypson của đài VOA gởi về bài tường trình, do Hoài Hương trình bày chi tiết sau đây.

Một diễn biến bất thường xảy ra ở Quốc hội khi Tổng thống sắp từ nhiệm và Phó Tổng thống mới đắc cử triệu tập đảng của họ để đối đầu nhau trong trận chiến đầu tiên của chính quyền ông Trump.

Hai cuộc họp chiến lược riêng rẽ là một chỉ dấu về cuộc chiến quyết liệt sắp tới. Phó Tổng thống tân cử Mike Pence nói với các đại biểu Cộng hòa ở Hạ viện rằng các bước đầu tiên để đảo ngược luật chăm sóc y tế ‘Obamacare’ sẽ sớm được xúc tiến.

"Cuộc chiến sẽ bắt đầu ngay trong ngày đầu tiên và trước khi ngày này kết thúc. Chúng tôi đoán Tổng thống tân cử sẽ hành động ngay khi bước vào Phòng bầu dục."

Nhưng phe Dân chủ rời phiên họp chiến lược của họ với thái độ tự tin rằng họ được sự ủng hộ của cử tri.

Dân biểu Elijah Cummings của Ðảng Dân chủ nói:

"Tổng thống đã chỉ rõ rằng công luận đứng về phía chúng tôi và nếu theo dõi kết quả của hầu hết các cuộc thăm dò, chúng ta sẽ thấy người dân không muốn huỷ bỏ Obamacare."

Tòa Bạch Ốc khuyến cáo phe Cộng hòa rằng những bước đầu tiên sẽ khó thực hiện hơn họ tưởng.

Phát ngôn viên Josh Earnest của Tòa Bạch Ốc phát biểu:

"Có một sự khác biệt giữa việc tung ra một lời hứa hẹn để lung lạc công luận trong chiến dịch vận động tranh cử, với việc thực thi lời hứa đó một khi thực sự đảm trách nhiệm vụ cai trị đất nước vĩ đại nhất thế giới này."

Giữa lúc các buổi họp đang diễn ra, Tổng thống đắc cử Donald Trump lại làm cho tình hình càng thêm bất định khi ông dùng trang mạng Twitter để kêu gọi phe Cộng hòa hãy quy cho phe Dân Chủ về bất cứ thất bại trong hệ thống chăm sóc y tế.

Các đảng viên Cộng hòa hoan nghênh việc ông Trump dùng Twitter để nói lên quan điểm của ông.

Dân biểu Chris Collins của Ðảng Cộng hòa phát biểu:

"Tổng thống tân cử có cách để thông đạt trực tiếp với người dân Mỹ và đó là tính cách độc đáo của nhiệm kỳ Tổng thống của ông."

Trong khi đó các nghị sĩ Dân chủ ở Thượng viện nhất định dùng những phản ứng tức thời về nhiều vấn đề mà ông Trump tải lên Twitter, như một cơ hội để “dùng gậy ông đập lưng ông.”

Thượng nghị sĩ Chuck Schumer của Ðảng Dân chủ nói:

"Các thành viên Đảng Cộng hoà nên ngưng làm trò hề về các chương trình phúc lợi cho dân như Medicare, Medicaid và chăm sóc sức khỏe. Họ đã lâm vào ngõ bí."

Phe Cộng hòa nói các đảng viên Đảng Cộng hoà thay vào đó, hãy thực hiện lời hứa của chính ông Trump trên Twitter, rằng ông hậu thuẫn các chương trình chăm sóc y tế khác của chính phủ.

Thượng nghị sĩ Bernie Sanders của Ðảng Dân chủ nói:

"Trước khi Quốc hội phí phạm thời giờ, ông Donald Trump phải tuyên bố công khai, có thể bằng tin nhắn Twitter, nói rõ rằng Donald Trump sẽ phủ quyết bất kỳ luật nào cắt phúc lợi y tế Medicare, Medicaid và An sinh xã hội."

Điều chắc chắn duy nhất, là khi mọi chuyện đã lắng xuống, cả hai đảng sẽ tìm cách đổ lỗi cho phía bên kia và tuyên bố thắng lợi về phe mình. - VOA

***
Tổng thống Mỹ thuộc Đảng Dân chủ, Barack Obama, và Phó Tổng thống tân cử bên Đảng Cộng hòa, Mike Pence, ngày 4/1 vận động các chính trị gia đồng đảng trong Quốc hội để chuẩn bị cho cuộc chiến sắp tới với những nỗ lực của phe Cộng hòa muốn bãi bỏ và thay thế những cải tổ chăm sóc y tế quốc gia mang dấu ấn của ông Obama.

Ông Obama gặp các nhà lập pháp bên Dân chủ và thúc giục họ đứng lên chống lại những nỗ lực nhằm làm suy yếu đạo luật mà người Mỹ vẫn quen gọi là "Obamacare" đã giúp thêm 20 triệu người có bảo hiểm y tế dù đôi khi họ phải trả phí bảo hiểm đắt đỏ.

Trong khi đó, ông Pence hội họp với những nghị sĩ Đảng Cộng hòa từng tuyên bố sẽ bãi bỏ đạo luật năm 2010 này vốn yêu cầu người dân Mỹ phải mua bảo hiểm y tế hoặc phải nộp phạt, dù rằng phe chống đối Obamacare này vẫn chưa nhất trí một kế hoạch thay thế.

"Đừng giải cứu" những nỗ lực của phe Cộng hòa nhằm thay thế đạo luật này bằng đạo luật khác kém hơn, các nhà lập pháp Dân chủ dẫn lời ông Obama nói. Hai tuần nữa sẽ rời nhiệm sở nhưng ông Obama vẫn tiếp tục nỗ lực gia tăng sự ủng hộ dành cho những chính sách của ông, trong đó có nhiều chính sách mà Tổng thống đắc cử Donald Trump đã tuyên bố sẽ đảo ngược, kể cả Obamacare.

Ông Pence cho biết ông nói với những nhà lập pháp Cộng hòa rằng "hãy cẩn thận" trong khi họ nhanh chóng xúc tiến bãi bỏ luật mà phe Dân chủ thông qua mà không có một nghị sĩ Cộng hòa nào bỏ phiếu ủng hộ lúc phe Dân chủ còn nắm thế đa số tại lưỡng viện Quốc hội. Giờ đây, khi phe Cộng hòa kiểm soát Quốc hội và ông Trump và ông Pence sẽ nhậm chức vào ngày 20 tháng 1, bãi bỏ luật này đã trở thành nỗ lực lập pháp đầu tiên của họ.

Ông Pence kêu gọi các nhà lập pháp Cộng hòa phải nhớ "chúng ta đang nói về tính mạng của người dân" và những quyết định về y tế của họ và làm thế nào để chi trả chi phí chăm sóc y tế. Ông kêu gọi đưa ra một kế hoạch thay thế "phản ánh nhiệt huyết của Tổng thống đắc cử." Ông nói kế hoạch thay thế phải "hạ thấp chi phí bảo hiểm y tế mà không làm gia tăng quyền hành của chính phủ."

Lãnh đạo Khối thiểu số Dân chủ Hạ viện Nancy Pelosi chế giễu những nỗ lực của phe Cộng hòa nhằm thay thế luật này.

"Họ không có kế hoạch thay thế," bà nói. "Họ thực sự không biết họ đang làm gì."

Một số nghị sĩ Cộng hòa đã gợi ý rằng họ có thể bãi bỏ luật này nhưng không thể đồng ý về một kế hoạch thay thế cho tới ba năm sau.

Bà Pelosi bác bỏ ý tưởng này, nói rằng "Bãi bỏ và trì hoãn là hành động hèn nhát."

Phần lớn người Mỹ có bảo hiểm y tế thông qua những chương trình mà chủ lao động của họ cung cấp, những người còn lại mua bảo hiểm riêng, đôi khi nhờ trợ cấp của chính phủ.

Nhưng mọi người Mỹ đều bị ảnh hưởng bởi một số điều khoản của luật này, chẳng hạn như quy định công ty bảo hiểm không thể từ chối bảo hiểm vì tiền sử bệnh tật của khách hàng và rằng những người trẻ tuổi có thể được ‘ăn theo’ bảo hiểm của cha mẹ cho đến 26 tuổi. Ông Trump nói rằng ông muốn giữ lại hai điều khoản này, nhưng những công ty bảo hiểm có thể ngần ngại nếu quy định bắt buộc mua bảo hiểm bị đình chỉ theo ý muốn của phe Cộng hòa. - VOA
|
|

10.
Ngũ Giác Đài: Ông Trump cần duy trì liên minh với NATO và các nước Á Châu

Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Ash Carter nói chính quyền của Tổng thống đắc cử Donald Trump nên duy trì các quan hệ đối tác với NATO và các đồng minh trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương, trong khi buộc Nga phải chịu trách nhiệm về sứ mệnh mà nước này tuyên bố, là chống khủng bố và giúp chấm dứt cuộc chiến ở Syria.

Những khuyến nghị trên được đưa ra trong một bản tường trình mà ông Carter và các bộ trưởng nội các khác, chuẩn bị trình bày về những thành quả đã đạt được trong 8 năm nhiệm kỳ tổng thống của ông Barack Obama. Các tài liệu này, kèm theo một lá thư của Tổng thống Obama, vừa được công bố hôm thứ Năm, khoảng hai tuần trước khi ông Trump tiếp quản Tòa Bạch Ốc.

Ông Carter nêu bật đến những hành động đáp ứng của Hoa Kỳ đối với việc Nga sáp nhập bán đảo Crimea vào năm 2014, trong đó có tăng cường các cuộc tập trận chung và tái bố trí các thiết bị quân sự trong khu vực.

Nga đã phát động chiến dịch quân sự tại Syria vào cuối năm 2015 để hỗ trợ Tổng thống Syria Bashar al-Assad, một động thái mà ông Carter nói chỉ khiến cuộc xung đột trở nên “nguy hiểm và bạo lực hơn, và có tiềm năng kéo dài hơn nữa”.

Các lực lượng Syria đã ghi nhiều chiến công lớn chống các nhóm nổi dậy từ khi được Nga yểm trợ, như chiếm lại quyền kiểm soát thành phố Aleppo hồi tháng rồi. Nga tham gia cuộc xung đột và khẳng định mục đích của họ là truy kích những kẻ khủng bố. Nhưng rất nhiều cuộc không kích của Nga nhắm tấn công các khu vực nằm dưới quyền kiểm soát của các chiến binh thuộc các nhóm đối lập ôn hòa.

Ông Carter cũng chú trọng đến Iran, nói rằng việc Iran hậu thuẫn cho ông Assad, nhóm chủ chiến Hezbollah ở Lebanon và phiến quân Houthi ở Yemen là những ví dụ về “ảnh hưởng xấu” của Iran ở Trung Đông.

Nhưng ông cũng chỉ ra thỏa thuận mà Iran đã đạt được với sáu cường quốc thế giới trong việc kiềm chế chương trình hạt nhân của nước này để đổi lấy việc nới lỏng các biện pháp trừng phạt.

Đồng minh Israel của Hoa Kỳ đã lên án thỏa thuận này, và ông Trump cũng bày tỏ lập trường phản đối, gọi đây là “thỏa thuận tồi tệ nhất từng được thương lượng”.

Ông Carter nói Cơ quan Nguyên tử năng Liên Hiệp Quốc đã xác nhận Iran tuân thủ các cam kết với quốc tế, và duy trì thoả thuận này để kiềm chế tham vọng hạt nhân của Iran, sẽ phục vụ các lợi ích của nước Mỹ.

Ông Carter nói ông Trump nên đặt vào hàng ưu tiên quan hệ đối tác với Israel, kể cả cam kết Israel sẽ nhận được 38 tỉ đôla hỗ trợ an ninh trong 10 năm. Người đứng đầu Ngũ Giác Đài nhấn mạnh đến những thỏa thuận an ninh khác trong khu vực, bao gồm các quan hệ đối tác với những nước thành viên của Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh và việc bán vũ khí trị giá hơn 100 tỷ đôla cho các đối tác vùng Vịnh.

Thay đổi lớn trong Bộ Quốc phòng dưới thời ông Obama là tìm cách kết thúc cuộc chiến ở Iraq và Afghanistan. Các cuộc chiến này bắt đầu trong thời Tổng thống tiền nhiệm George W. Bush. Các hoạt động tác chiến ở Iraq đã kết thúc năm 2011 và ở Afghanistan vào năm 2014, khi nhiệm vụ giữ gìn an ninh được chuyển giao cho các lực lượng ở địa phương, vốn được xây dựng với sự trợ giúp của Hoa Kỳ.

Trong lá thư công bố hôm thứ Năm, ông Obama nêu bật thành tích là không có bất kỳ cuộc tấn công khủng bố do nước ngoài thực hiện, xảy ra ở Hoa Kỳ trong nhiệm kỳ của ông, và các nỗ lực không ngừng nhằm đánh bại Nhà nước Hồi giáo ở Iraq và Syria.

Ông Carter đơn cử thành tích tiêu diệt thủ lĩnh al-Qaeda Osama bin Laden trong một hoạt động quân sự của Mỹ năm 2011, và việc giết chết lãnh tụ Taliban Mullah Akhtar Mansur hồi năm ngoái.

Dưới quyền Tổng thống Obama, quân đội cũng như Cơ quan Tình báo Trung ương đã đẩy mạnh việc sử dụng máy bay không người lái để thực hiện các cuộc tấn công nhắm vào những phần tử khủng bố. Ông Carter cho biết các nhân viện điều khiển máy bay không người lái giờ còn đông hơn số phi công điều khiển máy bay trong quân đội.

Nhưng những cuộc không kích ngày một nhiều hơn cũng đi kèm với quan tâm về các mục tiêu bị đánh trúng và tiến trình làm quyết định trước khi thực hiện các cuộc không kích.

Báo cáo của ông Carter còn đề cập đến các nỗ lực nhằm thúc đẩy tính minh bạch trong các hoạt động quân sự của Hoa Kỳ, kể cả công bố các báo cáo về thương vong nơi thường dân và thảo luận các căn cứ pháp lý và chính sách về một số hành động.

Tòa Bạch Ốc đã phổ biến các phúc trình về số thường dân thiệt mạng trong các vụ không kích, nhưng những phúc trình này bị các nhóm bên ngoài đả kích, nêu ra những số liệu do họ ước tính cao hơn nhiều so với con số chính thức.

Bộ trưởng Carter cũng đề cập đến thay đổi văn hóa trong quân đội Mỹ trong tám năm qua. Ông khẳng định Ngũ Giác Đài “quyết tâm đổi mới” để ngăn chặn các vụ tự tử của các binh sĩ, đồng thời đặt vào hàng ưu tiên nỗ lực xóa bỏ nạn quấy rối tình dục. Ông Carter chỉ ra quyết định của Tổng thống Obama chấm dứt chính sách không cho những người đồng tính công khai phục vụ trong quân đội, đồng thời chấm dứt lệnh cấm các quân nhân chuyển đổi giới tính. Tổng thống Obama cũng đã mở ra tất cả các vị trí trong quân đội cho phụ nữ.

Bộ trưởng Quốc phòng sắp mãn nhiệm còn có những lời lẽ có ý chỉ trích Quốc hội. Ông nói Bộ Quốc phòng bị thu hẹp trong khi nâng cao khả năng phòng thủ trong bối cảnh phải đối phó với những sự cắt giảm ngân sách lên tới hàng trăm tỷ đôla. Ông Carter nói quân đội Mỹ đã phải đối mặt với “những trở ngại đáng kể từ Quốc hội”, kể cả những nỗ lực đòi quản lý vi mô Bộ Quốc phòng. - VOA
|
|

11.
Điều trần về hành động can thiệp của Nga tại Thượng viện Mỹ --- Giám đốc tình báo: Nhất định Nga tấn công tin tặc bầu cử Mỹ

Việc Nga bị nghi là đã can thiệp vào cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2016 sẽ là chủ đề của hai phiên điều trần tại Thượng viện Hoa Kỳ diễn ra hôm nay, thứ năm 5/1. Trong cùng ngày, Tổng thống Barack Obama sẽ được báo cáo về kết quả một cuộc điều tra do ông hạ lệnh tiến hành về cùng đề tài này.

Trước đó, nhà lãnh đạo Mỹ đã chỉ thị các cộng đồng tình báo xem xét khả năng có sự can thiệp của nước ngoài trong cuộc bầu cử năm 2008, là cuộc bầu cử đã đưa ông vào Toà Bạch Ốc. Một quan chức Mỹ xác nhận với VOA rằng ông Obama hôm nay sẽ được báo cáo kết quả cuộc điều tra, và Tổng thống đắc cử Donald Trump cũng sẽ nhận được báo cáo này vào ngày mai, thứ Sáu 6/1.

Ông Trump vẫn tiếp tục chất vấn việc tình báo Mỹ phát hiện Nga can thiệp vào cuộc bầu cử vừa rồi.

Cơ quan Tình báo Trung ương (CIA) và Cơ quan Điều tra Liên bang Hoa Kỳ (FBI) đều kết luận rằng chính phủ Nga đứng đằng sau vụ tin tặc năm 2016, và cố ý tiết lộ các tài liệu thông qua trang mạng WikiLeaks để khuynh đảo cuộc bầu cử.

Ủy ban Quân vụ Thượng viện Mỹ sẽ lắng nghe lời giải trình của Giám đốc Tình báo Quốc gia James Clapper, Giám đốc Cơ quan An ninh Quốc gia Michael Rogers, và Thứ trưởng Quốc phòng đặc trách tình báo Marcel Lettre.

Chủ tịch Ủy ban Quân vụ, Thượng nghị sĩ John McCain hôm thứ tư miêu tả sự can thiệp của Nga là một "hành động chiến tranh."

Phát biểu với báo chí tại điện Capitol, ông nói:

"Nếu các ông tìm cách phá hoại các nguyên tắc cơ bản của nền dân chủ, thì điều đó có nghĩa là các ông đã tìm cách phá hoại cả một quốc gia.”

“Hành động chiến tranh có nhiều cấp độ khác nhau. Tôi không nói rằng đây là một cuộc tấn công nguyên tử. Tôi chỉ nói rằng khi bạn tấn công cấu trúc cơ bản của một quốc gia, thì đó là một hành động chiến tranh".

Phiên điều trần kín tại Uỷ ban Đối ngoại Thượng viện sẽ có sự góp mặt của giới chức đặc trách an ninh mạng Danny Toler và các giới chức Bộ Ngoại giao Victoria Nuland và Gentry Smith.

Tổng thống Obama đã đáp trả hành động của Nga vào tuần trước bằng một loạt các biện pháp trừng phạt nhắm vào các cơ quan tình báo hàng đầu của Nga, đồng thời trục xuất 35 nhân viên hoạt vụ của tình báo Nga.

Hãng tin Reuters hôm thứ Tư trích lời một số quan chức Mỹ tường thuật rằng sau cuộc bầu cử 8 tháng 11, chính phủ Tổng thống Obama đã nhận thông tin tình báo được đánh giá là ‘bằng chứng thuyết phục’ rằng Nga đã tuồn thông tin lấy được từ những vụ tấn công mạng nhắm vào Uỷ ban Toàn quốc Đảng Dân chủ cho WikiLeaks, thông qua một bên thứ ba.

Các giới chức nói rằng chính những thông tin đó đã khiến Tổng thống Obama hành động để đáp trả Nga.

Tổng thống đắc cử Donald Trump tiếp tục nghi ngờ kết luận của tình báo Mỹ rằng Nga đã can thiệp vào cuộc bầu cử vừa rồi.

Trong khi đó ông Trump luôn ca ngợi Tổng thống Nga Vladimir Putin, gần đây nhất vì đã không trả đũa các hành động của chính phủ Tổng thống Obama, trục xuất các nhà ngoại giao Nga.

Trong một tin nhắn trên Twitter hôm thứ Tư, ông Trump nói bất cứ ai cũng có thể thâm nhập hệ thống máy tính của đảng Dân chủ và cho rằng chiến dịch tranh cử của bà Hillary Clinton đối thủ của ông, đã hớ hênh và lẽ ra phải cẩn thận hơn.

Lập trường của ông Trump trước sau bênh vực Nga và tổng thống nước này, đã khiến tổng thống đắc cử Mỹ có lập trường đối nghịch với các chính khách dòng chính cũng như công chúng Mỹ, theo nhận định của ông Brian Katulis, một chuyên gia về an ninh quốc gia.

"Đảng Cộng hòa trong Quốc hội đã kêu gọi mở một cuộc điều tra đặc biệt vào các hoạt động của Nga, còn đi xa hơn những gì Tổng thống Obama đã chỉ thị các cơ quan tình báo làm. Nếu nhìn vào các cuộc thăm dò công luận Mỹ, ta thấy có mối quan tâm sâu sắc về vai trò mà Nga có thể đóng trên các mặt trận khác nhau trong quá trình bầu cử của chúng ta. Về bản chất, Tổng thống đắc cử Trump đã đặt mình bên ngoài dòng chính của quốc gia mà ông sẽ cai trị liên quan tới vấn đề này và Nga, ông đứng bên ngoài chính sách đối ngoại lưỡng đảng của Mỹ vốn vẫn theo dõi Nga với một mức độ hoài nghi nhất định".

Thượng nghị sĩ John McCain đã không do dự khi lên án Nga:

"Chúng tôi sẽ làm việc trong Quốc hội để đề ra những biện pháp chế tài quyết liệt hơn nhằm chặn đứng các cuộc tấn công khác nữa vào nước Mỹ. Chúng tôi sẽ làm việc trên cơ sở lưỡng đảng để đạt mục tiêu đó."

Ông McCain chỉ ra rằng Quốc hội sẵn sàng chống lại ông Trump về vấn đề này.

Thượng nghị sĩ John McCain nói:

"Chúng tôi muốn làm việc với tân tổng thống Mỹ, nhưng chúng tôi cũng có trách nhiệm trong tư cách là các nhà lập pháp phải đối phó với một cuộc tấn công nhắm vào Hoa Kỳ."

Ông Trump đã đề cử một doanh nhân ngành dầu hoả bang Texas có quan hệ gần gũi với Tổng thống Nga vào chức bộ trưởng ngoại giao. Hiện không rõ liệu các nghị sĩ Mỹ có ủng hộ sự chọn lựa đó trong bối cảnh các quan hệ đang xấu đi với Nga. - VOA

***
Giới chức tình báo hàng đầu của Mỹ ngày 5/1 báo cáo Quốc hội ông nhất mực tin rằng Nga đã thực hiện các cuộc tấn công mạng nhắm vào đảng Dân chủ trong chiến dịch bầu cử Tổng thống Mỹ vừa qua, bất chấp những hoài nghi từ Tổng thống đắc cử bên đảng Cộng hòa về những phát hiện liên quan đến vai trò này của Moscow.

Giám đốc Cơ quan Tình báo Quốc gia, James Clapper, khẳng định ông tin tưởng cao độ rằng Nga đã tấn công tin tặc các định chế và các nhân vật bên đảng Dân chủ cũng như phổ biến tuyên truyền và tin giả nhắm vào cuộc bầu cử ngày 8/11/16.

“Đánh giá của chúng tôi hiện nay còn quả quyết hơn” hôm 7/10 khi chính phủ lần đầu tiên tố cáo Nga nhúng tay vào việc này, ông Clapper nhấn mạnh tại buổi điều trần ở Ủy ban Quân vụ Thượng viện.

Tổng thống tân cử Donald Trump đã tỏ ra hoài nghi về những đánh giá cho rằng Nga nhắm mục tiêu cuộc bầu cử. Nhiều nhà lập pháp thuộc cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa rất cảnh giác Moscow và không tin lời ca tụng của ông Trump về Tổng thống Nga cũng như các nỗ lực của ông hàn gắn rạn nứt Nga-Mỹ.

Ngày mai, 6/1, ông Trump sẽ được các lãnh đạo tình báo tường trình về các vụ tấn công tin tặc nhắm vào đảng Dân chủ trong giai đoạn trước khi diễn ra cuộc bầu cử mà tỷ phú bất động sản này đã bất ngờ chiến thắng.

Giám đốc Cơ quan Tình báo Quốc gia James Clapper nói: “Tôi nghĩ chúng ta chưa từng gặp một chiến dịch nào can thiệp vào tiến trình bầu cử của chúng ta trực tiếp và táo bạo như trường hợp này.”

Ông Clapper, người sẽ rời chức khi ông Trump lên làm Tổng thống vào ngày 20 tới đây, không liệt kê việc làm của Nga là ‘hành động chiến tranh’, giải thích rằng quyết định đó ngoài phạm vi chức năng của văn phòng ông.

Dù ông Clapper không nêu rõ điều gì khiến ông tin tưởng rằng Nga đứng sau các cuộc tấn công tin tặc vừa qua, nhưng kết luận này được các cơ quan tình báo như CIA và một số công ty an ninh mạng tư nhân tán đồng.

Moscow bác cáo buộc về tin tặc. Tổng thống Mỹ Barack Obama tuần rồi ra lệnh trục xuất 35 người Nga bị tình nghi làm gián điệp và ban hành chế tài đối với hai cơ quan tình báo Nga mà ông cho là có dính líu trong vụ tấn công tin tặc nhắm vào các tổ chức chính trị Mỹ như Ủy ban Dân chủ Toàn quốc. - VOA
|
|

12.
Xuất hiện đề nghị gửi tù nhân đi xây tường biên giới Mỹ-Mexico

Một cảnh sát trưởng hạt ở Massachusetts, Mỹ, đề nghị gửi những tù nhân đang bị giam cầm trên khắp nước Mỹ đi xây tường thành biên giới với Mexico. Bức tường này nằm trong số những điều hứa hẹn của ông Donald Trump trong thời tranh cử.

Đề nghị của trưởng cảnh sát quận Bristol thuộc bang Massachusetts, ông Thomas Hodgson, được đưa ra trong lễ tuyên thệ nhậm chức nhiệm kỳ thứ tư tối ngày 4/1.

Ông Hodgson nói ngoài học hỏi và hoàn thiện kỹ năng xây dựng, việc các tù nhân xây tường thành ngăn tội phạm trong các cộng đồng trên khắp nước Mỹ và việc duy trì công việc và cơ hội làm việc cho họ khi được phóng thích sẽ là một biểu tượng rất mạnh mẽ.

Trưởng cảnh sát Hodgson, một người theo đảng Cộng hòa, nói thêm rằng các tù nhân trên khắp nước Mỹ có thể xây bức tường như ông Trump mô tả như một công cụ ngăn cản di dân bất hợp pháp.

Ông Trump, người sẽ tuyên thệ nhậm chức Tổng thống vào ngày 20/1 tới đây, trong chiến dịch tranh cử đã quả quyết rằng sẽ thuyết phục chính phủ Mexico chi trả cho bức tường dù phía Mexico đã khẳng định không có ý định đó.

Hệ thống nhà tù liên bang Mỹ đang vận hành khoảng 53 cơ xưởng trên khắp nước Mỹ sản xuất quần áo, hàng điện tử, đồ nội thất, cùng các mặt hàng khác trị giá tổng cộng chừng 500 triệu đô la trong năm tài khóa vừa rồi.

Tuy nhiên, một luật sư thuộc Hội Quyền dân sự Mỹ tại Massachusetts cho rằng đề nghị của trưởng cảnh sát Hodgson có thể vi phạm quyền của tù nhân.

Đáp yêu cầu từ văn phòng chuyển tiếp quyền lực cho ông Trump, Bộ An ninh Nội địa Mỹ tháng rồi xác định chiều dài biên giới Mỹ-Mexico có thể đặt hàng rào ngăn cách là 644 km. Ước tính chi phí xây dựng tường rào này lên tới hơn 11 tỷ đô la. - VOA
|
|

Tin Việt Nam

13.
Tiền lì xì do Mỹ phát hành sáng giá ở Việt Nam

Đồng đô la in hình gà trống do Mỹ phát hành đang rất ăn khách ở Việt Nam và sẽ được dùng làm tiền lì xì, mừng tuổi trong dịp Tết Nguyên Đán Đinh Dậu.

Hình ảnh đồng đô la mệnh giá 2USD và 1USD với hình chú gà trống vàng do Bộ Tài Chính Mỹ phát hành tràn ngập trên các trang mạng xã hội trong các mục rao bán tiền lì xì Tết. Các báo mạng trong nước cũng thông tin về nhu cầu tiền mừng tuổi Tết tăng cao đặc biệt với đồng đô la in hình gà trống.

Theo báo China Daily, Bộ Tài Chính Mỹ đã bắt đầu phát hành ‘lucky money’ mà ở Việt Nam thường được gọi là ‘tiền mừng tuổi’ hay ‘tiền lì xì’ từ giữa tháng 11 năm 2016. Trong đợt phát hành tiền mừng tuổi năm nay, tiền giấy 1USD và 2USD – không có giá trị lưu hành – được in hình gà trống, một biểu tượng trong 12 con giáp. Theo trang mạng của tờ báo của nhà nước Trung Quốc, những tiền giấy có in hình các biểu tượng trang trí của Trung Hoa và kèm theo hồng bao viền vàng. Những tờ bạc giấy này có serie từ 8888 – con số mà theo quan niệm của người Trung Quốc, sẽ đem lại may mắn.

Bộ Tài Chính Mỹ hàng năm đều phát hành bộ tiền may mắn in hình các linh vật của năm đó đặc biệt cho thị trường châu Á. Đây là năm thứ 16 chính phủ Mỹ phát hành bộ tiền này. China Daily dẫn lời giám đốc Cục Ấn Loát Bộ Tài Chính Mỹ Leonard Olijar nói rằng nhà lập quốc Bejamin Franklin của Mỹ – người được in hình trên tờ bạc 100 đô la – cũng tuổi Dậu,và ông ấy là một nhân vật có tài và can đảm, làm việc không mệt mỏi.

Những giấy bạc này, theo Dân Trí, được ưa chuộng và săn tìm và do đó giá tăng cao gấp nhiều lần giá trị thực của nó.

Theo tìm hiểu của VOA Việt Ngữ, những giấy bạc 2 USD được rao bán trên Facebook của chủ nhân có tên Linh Bùi với giá 400.000 đồng/bộ - gồm tờ bạc giấy 2USD và 1 hồng bao. Một người dùng Facebook khác đã rao bán đồng đô la với hình gà trống với giá 450.000 đồng. Hiện bộ tiền lì xì 2 USD và 1 USD được bán với giá gần 20 đô la trên trang Amazon.

Theo VietNamNews, nhu cầu về giấy bạc 2 USD có in hình gà trống tăng vọt trong năm nay. Theo Dân Trí, nhiều người sưu tầm tiền cổ cho rằng biểu tượng gà trống được cho là sẽ mang lại may mắn cho người sở hữu. Năm Dậu được xem là năm có nhiều may mắn, an lành và chăm chỉ.

Theo một số trang mạng bán tiền lì xì trong nước, giá tiền USD in hình gà trống được bán ra với giá cao gấp 5 đến 10 lần giá trị thực và gấp 2-3 lần so với giá các loại tiền này trên các trang mạng bán hàng trực tuyến của nước ngoài.

Mặc dù dịch vụ bán đổi tiền mới đang nở rộ nhưng các hoạt động đều được coi là bất hợp pháp. Viet Nam News trích lời một phó giám đốc chi nhánh Ngân Hàng Nhà Nước (NHNN) ở thành phố Hồ Chí Minh cho biết các hoạt động trao đổi tiền có tính phí đều bị cấm, nhưng chúng phổ biến vì nhu cầu đổi tiền mới tăng cao vào những ngày giáp Tết cuối năm.

Phó thống đốc NHNN Đào Minh Tú được báo Thanh Niên trích lời nói bất cứ ai tham gia vào việc đổi tiền bất hợp pháp sẽ bị phạt từ 20-40 triệu đồng theo nghị định 96 của chính phủ.

Ngày 1 Tết Nguyên Đán năm nay sẽ rơi nhằm ngày 28/1/2017 – bắt đầu Năm con gà, biểu tượng thứ 10 trong 12 con giáp. - VOA
|
|

14.
Việt Nam phạt các trang mạng 'cổ xúy Minh Béo'

Ba trang báo mạng của Việt Nam đã bị phạt 80 triệu đồng vì đưa thông tin cổ xúy cho diễn viên Minh Béo vừa trở về Việt Nam sau khi bị kết án tù ở Mỹ về tội ấu dâm.

Bộ Thông Tin và Truyền Thông (TT&TT) hôm 4/1 đã quyết định xử phạt trang tin điện tử soha.vn, kenh14.vn và baomoi.com do “vi phạm hành chính.”

Thông cáo của cục Phát Thanh-Truyền Hình và Thông Tin Điện Tử thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông ra hôm 4/1 cho biết phạt 3 trang thông tin điện tử tổng hợp này vì “có bài viết mang tính chất tuyên truyền, cổ xúy, đưa thông tin không phù hợp về diễn viên Minh béo.”

Theo quyết định được cục trưởng Nguyễn Thanh Lâm ký ngày 26/12/2016, trang soha.vn và kẽnh.vn của công ty cổ phần VCCorp cùng bị phạt 30 triệu đồng “do đã cung cấp nội dung thông tin không phù hợp thuần phong mỹ tục Việt Nam.” Trang baomoi.com bị phạt 20 triệu đồng cũng do vi phạm hành vi tương tự.

Theo tìm hiểu của VOA Việt Ngữ trên các trang mạng này về diễn viên hài 38 tuổi, các bài viết chủ yếu về thời gian Minh Béo bị kết án tù tại Mỹ và trong thời gian thụ án cũng như sau khi về nước. Những bài viết gần đây nhất trên soha.vn đăng tải cuối tháng 12/2016 có tựa đề “Nếu ở Mỹ, Minh Béo sẽ bị cách ly hoàn toàn khỏi trẻ em”, hay “Bộ Công An lên tiếng vụ Minh Béo,” và “phản ứng của bạn bè, đồng nghiệp khi Minh Béo về Việt Nam.”

Còn, một trong những bài viết trên baomoi.com liên quan đến diễn viên Minh Béo sau khi về nước có tựa đề “Ấu dâm là bệnh hay tội”.

Vụ việc Minh Béo bị bắt ở Mỹ về tội ấu dâm là một chủ đề nóng trong thời gian qua. Báo chí trong nước nói từ khóa về ấu dâm cũng được cộng đồng mạng quan tâm đặc biệt.

Trang thông tin giải trí kenh14.vn cũng đã đăng tải nhiều bài viết về việc diễn viên hài bị kết án ở Mỹ ra sao và sau khi ra tù như thế nào. VOA Việt Ngữ không tìm được những bài viết nào gọi là có “thông tin cổ xúy Minh Béo” hay “không hợp thuần phong mỹ tục Việt Nam.”

Minh Béo, tên thật là Hồng Minh Quang, nhận tội ấu dâm với một trẻ vị thành niên ở quận Cam và bị toà kết án 18 tháng tù giam ở bang California của Mỹ sau khi bị cảnh sát bắt giữ hồi tháng 3 năm 2016. Minh Béo trở về Việt Nam hôm 21/12 và bị nhiều người chỉ trích và tẩy chay.

Một cựu chiến binh Việt Nam nói với VOA-Việt Ngữ rằng “ở Việt Nam không chấp nhận” những người như Minh Béo. Trong khi đó nhiều người trong giới nghệ sỹ cũng lên tiếng kêu gọi Cục biểu diễn nghệ thuật cấm vĩnh viễn Minh Béo xuất hiện trên sân khấu.

Nhạc sỹ Quốc Trung là người khởi xướng phong trào tẩy chay Minh Béo, cho VOA Việt Ngữ nói “tất cả những hiệp hội như vậy sẽ phải có tiếng nói và can thiệp không để có sự xuất hiện những người nghệ sỹ với nhân cách lệch lạc như vậy được lên sân khấu biểu diễn.” - VOA
|
|

15.
Phán đoán về chính trị Việt Nam sắp tới

Một nhà nghiên cứu lâu năm về chính trị Việt Nam vừa có bài viết tiếng Anh cho rằng đã có mâu thuẫn trong đảng và tranh đua vị trí tại Việt Nam, chưa đầy một năm sau Đại hội Đảng 12.

Đăng trên trang The Diplomat hôm 23/12/2016, Giáo sư Zachary Abuza, Học viện Quân sự Quốc gia (National War College), Hoa Kỳ, dự đoán có thể Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng sẽ nghỉ giữa nhiệm kỳ, và ông Đinh Thế Huynh, Thường trực Ban Bí thư, là ứng viên thay thế hàng đầu.

Ông cũng cho rằng ba vụ điều tra gần đây - liên quan cựu Bộ trưởng Công thương Vũ Huy Hoàng, Trịnh Xuân Thanh, Vũ Đức Thuận, là cách gián tiếp làm suy yếu vị thế Bí thư Thành ủy TP. HCM Đinh La Thăng.

BBC có cuộc phỏng vấn với Giáo sư Zachary Abuza về những điều ông đề cập trong bài viết.

BBC:Trong bài viết mới nhất của ông, ông cho rằng ông Đinh Thế Huynh đang có nhiều cơ hội nhất để trở thành Tổng Bí thư kế tiếp tại Việt Nam. Có phải quá sớm để nhận định như vậy?

Có thể còn sớm, và tôi có thể sai, nhưng theo tôi, tình hình đang diễn biến theo chiều hướng này.

Ông Nguyễn Phú Trọng được bầu lại thêm một nhiệm kỳ, nhưng quan điểm đồng thuận dường như cho rằng ông ấy sẽ chỉ ở lại nửa nhiệm kỳ.

Khó thấy còn ai khác đang rất nhiều cơ hội để thay ông Trọng giữa nhiệm kỳ. Tôi đoán là ông Trần Đại Quang đang chờ đến Đại hội Đảng 13. Tôi không nghĩ rằng có ai đó dành nỗ lực chính trị để ngăn ông Huynh lúc này.

BBC:Bằng chứng nào để ông nghĩ rằng ông Nguyễn Phú Trọng sẽ nghỉ giữa nhiệm kỳ?

Không hoàn toàn chắc chắn, nhưng có lẽ ông ấy sẽ nghỉ. Ông Trọng sinh năm 1944, tương đối già hơn so với người nhiều tuổi thứ hai trong Bộ Chính trị. Đảng Cộng sản có lý do khi họ đề ra mức giới hạn tuổi khi chọn nhân sự.

BBC:Bài viết của ông có đề cập đến Chủ tịch nước Trần Đại Quang, mà một số người cũng đồn đoán là ứng cử viên cho chức Tổng bí thư. Đánh giá của ông?

Tôi đồng ý là ông Quang có nhiều triển vọng. Ông đã mở rộng kinh nghiệm công tác, ra ngoài Bộ Công an. Ông sẽ là ứng viên rất mạnh. Tôi dự trù ông có thể là Tổng bí thư tại Đại hội 13.

Nếu có sự chuyển giao giữa nhiệm kỳ, và có đủ sự phản đối ông Huynh, thì ông Quang cũng sẽ là ứng viên rất mạnh.

BBC:Bài báo của ông tập trung nói về mâu thuẫn nội bộ trong Đảng sau Đại hội 12. Ông có thể giải thích rõ hơn?

Trước các kỳ Đại hội Đảng, luôn có nhiều đấu tranh phe phái. Nhưng sau đó, thường là giai đoạn "trăng mật", hay tương đối bình yên khi mà chính phủ và cán bộ mới hòa nhập vào vị trí mới. Nhưng một số bạn bè và tôi bắt đầu chứng kiến các dấu hiệu mâu thuẫn nội bộ chỉ trong vòng một năm.

BBC:Ông viết rằng các cuộc điều tra và bắt giữ gần đây dường như là cách nhắm vào Bí thư Thành ủy TP. HCM Đinh La Thăng. Ông có vẻ cho rằng ông Thăng thuộc nhóm cải cách, bị những người bảo thủ tấn công. Trong khi đó, một vài tiếng nói hiếm hoi ở bên trong Việt Nam cũng đã có bài trên mạng xã hội xem ông Thăng là đối tượng cần điều tra. Ông có xem xét quan điểm của họ không?

Đáng tiếc là nền chính trị Việt Nam vốn vô cùng bí hiểm. Vì thế phần lớn quan tâm là chỉ về các bê bối tham nhũng. Chính trị Việt Nam bị chi phối bởi quan hệ người bảo trợ - đồ đệ, theo cùng vây cánh, vì thế khi có điều tra ai đó, nó có thể không hẳn là vì nghi ngờ tội phạm kinh tế mà thường là nhắm gián tiếp vào người bảo trợ. Nó khiến các đối thủ chính trị phải lo lắng, làm yếu đi nền tảng ủng hộ họ, mà điều này rất quan trọng trong một hệ thống chính trị chú trọng đến sự đồng thuận.

Cần khẳng định chống tham nhũng và chống đối thủ chính trị không hẳn là loại trừ nhau. Nhưng cũng cần thấy vì sao chỉ một số người bị điều tra về tham nhũng, còn những cán bộ làm điều tương tự lại không bị. Khả năng có hạn của nhà nước có thể là câu giải đáp, nhưng câu trả lời thuyết phục hơn thường liên quan chính trị.

Ta cũng cần thừa nhận có nhiều tham nhũng trong chính trị cấp cao ở Việt Nam, vì không có báo chí tự do kiểm tra, đảng cộng sản nói chung đứng trên luật pháp, kiểm soát tòa án và công tố. Quan trọng hơn cả, trong hệ thống hỗn hợp của Việt Nam, là nơi nhà nước vẫn kiểm soát rất nhiều (như vốn, đất đai), khu vực công sở hữu quá nhiều tài nguyên và nguồn lợi thì cơ hội tham ô là ở bên trong nhà nước. Một số ít người lại kiểm soát việc phân bổ hàng hóa, dịch vụ, vốn trong khi lại có quá ít sự kiểm tra và minh bạch.

BBC:Trong bài, ông viết nếu ông Đinh Thế Huynh lên làm Tổng bí thư, sẽ không tốt cho Việt Nam vì ông ấy có vẻ là người bảo thủ. Ông cũng nghĩ ông Đinh La Thăng là nhà cải cách. Nhưng chính trị Việt Nam rất bí mật. Liệu có ổn khi quy trách nhiệm hay chê trách cho một số cá nhân, ca ngợi một số nhà "cải cách", mặc dù ít ai biết thực sự điều gì xảy ra trong các cuộc họp của Bộ Chính trị?

Tôi đồng ý rằng sự phê phán này là công bằng. Tôi biết một số người hoàn toàn bất đồng với tôi khi tôi cho rằng ông Đinh Thế Huynh là người bảo thủ. Có một người nói ông Huynh là người "trung dung", nhưng tôi không thấy có bằng chứng. Rõ ràng là ông ấy có rất ít tiếp xúc với bên ngoài. Toàn bộ sự nghiệp của ông Huynh là ở trong bộ máy Đảng như một nhà lý luận, ít kinh nghiệm thực tiễn.

Có thể nếu ông Đinh Thế Huynh trở thành Tổng bí thư, những hạn chế và thực tế của việc lãnh đạo sẽ hạn chế những gì ông có thể làm. Nhưng tôi cảm giác ông ấy rất lo lắng quyền uy và quyền quyết định của Đảng bị kéo trôi về phía các nhà kỹ trị trong chính phủ. Ông muốn tái xác lập sự lãnh đạo tối cao của Đảng, đây là việc không tốt cho nền kinh tế ngày càng phức tạp và hiện đại của Việt Nam. - BBC
|
|

16.
TBT Nguyễn Phú Trọng thăm Trung Quốc vào tháng 1

Tổng bí thư Đảng CSVN Nguyễn Phú Trọng sắp thăm Bắc Kinh trong tháng này để "đưa quan hệ với Trung Quốc đi vào chiều sâu".

Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh cho biết chuyến thăm chính thức Trung Quốc của ông Trọng là theo lời mời của Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Chưa rõ chuyến đi này diễn ra vào thời điểm nào và kéo dài bao lâu.

Lần cuối ông Trọng thăm Trung Quốc là vào tháng 4/2015.

Thông thường tổng bí thư đảng CSVN thăm Trung Quốc khi có các diễn biến quan trọng trong quan hệ giữa hai đảng cầm quyền hai bên.

Báo trong nước dẫn lời ông Phạm Bình Minh nói năm 2017 cũng sẽ là một năm có nhiều chuyến thăm giữa lãnh đạo Việt-Trung.

Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh nói với các nhà báo ở Hà Nội hôm thứ Năm 5/1 rằng chuyến thăm của ông Nguyễn Phú Trọng "nhằm tăng cường quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa Việt Nam và Trung Quốc, khẳng định đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ và tăng cường quan hệ với các nước, trong đó có Trung Quốc - một đối tác chiến lược quan trọng - của Việt Nam".

Theo ông Phó Thủ tướng, chuyến thăm sắp tới "khẳng định rõ Việt Nam mong muốn đưa quan hệ với Trung Quốc thực sự đi vào chiều sâu, hiệu quả, ổn định, đảm bảo không chỉ lợi ích của hai nước mà còn đảm bảo môi trường hòa bình, ổn định trong khu vực".

Gần đây giới quan sát đang đưa ra cảnh báo căng thẳng trên biển giữa hai nước có thể gia tăng trước khi đảng CS Trung Quốc tổ chức Đại hội 19 vào tháng 10/2017.

Ông Tập Cận Bình được cho đang nỗ lực củng cố quyền lực trước đại hội quan trọng này. - BBC
|
|

17.
Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ thăm Việt Nam tuần tới --- 'Ông Kerry sẽ góp ý với Việt Nam về quan hệ với tân tổng thống Mỹ'

Bộ trưởng Ngoại giao sắp mãn nhiệm của Hoa Kỳ, ông John Kerry, vào tuần tới sẽ đến thăm Việt Nam. Đây là chuyến thăm Việt Nam lần cuối của ông John Kerry trong cương vị người đứng đầu ngành ngoại giao Hoa Kỳ.

Tin này được Phó thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh cho báo chí biết vào sáng hôm nay 5/1/2017.

Cũng theo ông Phạm Bình Minh, chuyến đi Việt Nam của ông John Kerry dự kiến đã diễn ra vào tháng 12 năm ngoái, nhưng bị hoãn lại; tuy nhiên, ngày đến cụ thể của ông John Kerry lần này chưa được cho biết rõ.

Ông John Kerry, trong vai trò Ngoại trưởng Hoa Kỳ đã nhiều lần đến thăm Việt Nam, gần đây nhất là trước chuyến công du Việt Nam của tổng thống Barack Obama, ông Kerry đã có chuyến đi gọi là “tiền trạm”.

Bản thân ông John Kerry cũng là người được nhìn nhận có nhiều đóng góp tích cực vào việc bình thường hoá quan hệ Việt – Mỹ.

Cũng tại buổi trả lời báo chí, ông Phạm Bình Minh nhắc lại cuộc điện đàm của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc với Tổng thống đắc cử Donald Trump vào ngày 4/12, sau khi có kết quả bầu cử tổng thống Mỹ.

Theo lời ông Phạm Bình Minh thì trong buổi điện đàm, ngoài việc chúc mừng, thủ tướng Phúc còn ngỏ lời mời ông Donald Trump đến dự Hội nghị Cấp cao Diễn đàn Hợp tác kinh tế Châu Á - Thái Bình Dương APEC tổ chức ở Việt Nam vào cuối năm 2017. - RFA

***
Tại một cuộc họp báo ở Hà Nội hôm 5/1, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh cho biết Ngoại trưởng Mỹ John Kerry sẽ thăm Việt Nam vào tuần tới.

VOA đã liên lạc với Bộ Ngoại giao Mỹ hôm 5/1, giờ miền Đông Hoa Kỳ, và được bộ cho biết là Bộ “không có kế hoạch công du nào để thông báo vào thời điểm này”.

Ông Phạm Bình Minh nói ông Kerry đã lên kế hoạch để đi thăm Việt Nam vào tháng 12/2016 nhưng do lịch của ngoại trưởng Mỹ quá bận rộn với các sự kiện thế giới nên ông đã hoãn chuyến thăm đến tháng này.

Theo tường thuật trên báo chí Việt Nam, Phó Thủ tướng Minh nói việc Ngoại trưởng John Kerry thăm Việt Nam “không ảnh hưởng gì đến việc thay đổi trong chính quyền hay người đứng đầu của Bộ Ngoại giao Mỹ” và chuyến thăm khẳng định “quan hệ Việt-Mỹ sẽ tiếp tục thúc đẩy theo đúng hướng mà hai bên đã thiết lập trong khuôn khổ quan hệ đối tác toàn diện”.

Ông Minh nói thêm: “Điều đó cũng cho thấy dù bất cứ là đảng nào, chính sách của Mỹ cũng là chính sách của một nhà nước với Việt Nam”.

Tổng thống đắc cử Donald Trump, người của đảng Cộng hòa, sẽ nhậm chức hôm 20/1 tới. Ông Trump đã chọn ông Rex Tillerson, một lãnh đạo của tập đoàn dầu khí ExxonMobil làm người kế nhiệm ông Kerry, nếu được Quốc hội Mỹ phê chuẩn.

Từ Hà Nội, Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Trường, Chủ tịch Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Phát triển Quan hệ Quốc tế, nhận định với VOA rằng Ngoại trưởng Kerry có thể có những lời khuyên tốt cho Việt Nam về quan hệ với chính phủ mới ở Mỹ:

“Ông là người mà nhân dân Việt Nam rất coi trọng. Và việc ông sang vào thời điểm này là điều Việt Nam hết sức hoan nghênh. Tôi cũng không có gì ngạc nhiên nếu như ông ấy sang mà lại cho được những lời khuyên rất quan trọng vào thời điểm chuyển giao quyền lực ở nước Mỹ như thế này. Lời khuyên của ông mang tính tổng hợp và rất quan trọng đối với Việt Nam vào thời điểm này”.

Tiến sĩ Trường không nói chi tiết ông Kerry có thể góp ý với Việt Nam về những gì, song người từng là đại sứ của Việt Nam ở 5 quốc gia lưu ý rằng ngoại trưởng đương nhiệm của Mỹ đã có những “đóng góp hết sức tích cực” cho quan hệ Việt-Mỹ trong 4 năm qua, cũng như cho quá trình bình thường hóa quan hệ song phương nhiều năm trước đó.

Nhìn về phía trước, vị chủ tịch của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Phát triển Quan hệ Quốc tế ở Việt Nam cho rằng cả tổng thống đắc cử Donald Trump và người được ông chọn làm ngoại trưởng Rex Tillerson đều sẽ nhanh chóng nắm rõ về quan hệ với Việt Nam và khu vực, do vậy mối quan hệ sẽ tiếp tục phát triển:

“Tổng thống Trump qua những điều tôi được biết đã tiếp cận rất nhanh và nắm rất chắc những vấn đề liên quan đến Việt Nam, những vấn đề liên quan đến khu vực, Biển Đông. Đồng thời là ông ngoại trưởng chỉ định là một người cũng rất am hiểu những vấn đề liên quan đến Việt Nam và Biển Đông, bởi vì hồi ông làm chủ tịch tập đoàn dầu khí đó [ExxonMobil] đã là từng muốn tham gia đấu thầu ở ngoài khơi, cho nên chúng tôi rất lạc quan là trong cấp cao nhất về hoạch định chính sách đối ngoại của Mỹ lại có những người hiểu biết về Việt Nam và các vấn đề khu vực. Nước Mỹ là nước có bề dày về chính trị quốc tế. Bộ máy cố vấn và tham mưu của nước Mỹ thì không nghi ngờ gì là sẽ kế thừa, phát triển và đảm bảo những lợi ích của nước Mỹ, trong đó có quan hệ với Việt Nam”.

Vào thời điểm chỉ còn hơn 2 tuần nữa ông Donald Trump sẽ chính thức là tổng thống đứng đầu chính phủ mới của Mỹ, chuyến thăm tuần tới – nếu diễn ra – có phần chắc sẽ là lần cuối ông Kerry đến Việt Nam trong cương vị ngoại trưởng.

Chi tiết của chuyến thăm chưa được các cơ quan ngoại giao của hai nước công bố, nhưng có phỏng đoán là ngoại trưởng Kerry có thể đến thăm một số địa điểm có các dự án liên quan đến Mỹ ở nam trung bộ như cảng Cam Ranh và Đồng bằng Sông Cửu Long. - VOA
|
|

18.
12 tỉnh xin gạo cứu đói cho thấy bất cập trong 'phân phối lợi nhuận'

Bộ Lao động Thương binh và Xã hội cho biết đến ngày 3/1 có 12 tỉnh gửi công văn xin hỗ trợ gạo cứu đói dịp giáp Tết Đinh Dậu.

Báo chí Việt Nam đưa tin các tỉnh xin gạo tập trung ở vùng tây bắc và miền trung Việt Nam, gồm có Cao Bằng, Tuyên Quang, Yên Bái, Lào Cai, Hà Nam, Thanh Hóa, Nghệ An, Quảng Trị, Quảng Ngãi, Bình Định, Ninh Thuận, và Đăk Nông. Họ nói tổng số gạo cần thiết là hơn 14.700 tấn.

Bộ Lao động Thương binh và Xã hội cho hay hạn cuối xin hỗ trợ là ngày 20/1 nên số các tỉnh xin cứu trợ có thể không chỉ dừng ở con số 12. Dịp Tết đầu năm 2016 đã có 19 địa phương xin hỗ trợ cứu đói.

Các nhà quan sát cho rằng trong năm 2016, đã xảy ra nhiều thiên tai ở Việt Nam như lũ lụt, hạn hán, xâm nhập mặn, nên một số tỉnh không tránh khỏi khó khăn về lương thực như Quảng Trị, Quảng Ngãi, Bình Định.

Trong khi đó, Thanh Hóa, Nghệ An, Yên Bái, Lào Cai, Ninh Thuận, Đắk Nông là các tỉnh lâu nay thường xuyên hoặc luôn luôn nằm trong danh sách xin cứu trợ.

Từ thành phố Hồ Chí Minh, Luật sư Trần Quốc Thuận, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, nói với VOA rằng thực trạng Việt Nam luôn đạt tăng trưởng kinh tế song vẫn có những nơi xin cứu đói cho thấy sự “phân phối lợi nhuận xã hội” không được tốt:

“Sự phân hóa giữa người giàu người nghèo, giữa vùng miền ngày càng nới rộng ra. Đó là một biểu hiện rất xấu cho điều phối cho xã hội. Thành phố thì đường sá tốt đẹp, ăn mặc tốt đẹp, vào vùng sâu vùng xa người dân còn khổ lắm. Thu nhập thì có người làm mỗi ngày cứ năm ba ngàn tiền Việt Nam, thì làm sao mà đủ được. Cho nên chuyện thiếu đói đó là một sự thật. Xã hội phát triển chưa được hài hòa các vùng miền, giữa các tầng lớp con người nhân dân Việt Nam”.

Luật sư Thuận nói thêm sự phân phối không tốt có nguyên nhân sâu xa là chính sách, thể chế, nạn tham nhũng. Ông nói có những chính sách hoặc phát ngôn của các quan chức rất hay nhưng hiệu quả thực tế không là bao nhiêu:

“Cái vấn đề quy hoạch vùng miền, rồi chính sách ở vùng miền. Chính sách thì rất nhiều nhưng hiệu quả thì rất thấp bởi vì cơ chế, thể chế này khi một đồng tiền, của cải vật chất đưa ra từ trung ương xuống các địa phương thì tỉ lệ còn lại không đáng kể. Bên cạnh đó là tham nhũng rất là ghê gớm. Thủ tướng cũng kêu gọi thay đổi cơ chế, thể chế. Nhưng mà rõ ràng chúng ta thấy là nói thì nghe rất là thuận tai, thuận chiều nhưng mà hiệu quả thì cũng chưa thấy đi tới đâu”.

Trên mạng xã hội, nhiều người đã châm biếm về việc nhiều tỉnh đi xin cứu trợ trong khi trước đây đã xây hoặc đang lên kế hoạch xây các tượng đài trị giá hàng trăm hoặc hàng ngàn tỉ đồng. - VOA
|
|

19.
Thưởng Tết: người nhận ô tô, người nhận 50.000

Mức thưởng Tết chênh lệch quá lớn ở Việt Nam tiếp tục cho thấy sự chênh lệch trong thu nhập của người Việt đang ngày càng lớn.

Mức thưởng Tết 2017 cao nhất đến thời điểm ghi nhận ngày 30/12, theo ZingNews, là 1 tỷ đồng thuộc về một doanh nghiệp ở thành phố Hồ Chí Minh. Trong khi đó VNExpress đưa tin những công nhân ở Hải Phòng chỉ nhận được mức thưởng Tết trị giá khoảng 5 đô la (tương đương hơn 100.000 đồng).

Theo bộ Lao Động-Thương Binh và Xã Hội (LĐTBXH), mức thưởng Tết theo báo cáo của các địa phương vẫn có nơi nhận 50.000 đồng/người.

Mức thưởng Tết quá khác biệt đang phản ánh sự chênh lệch giàu nghèo và mức thu nhập trong xã hội Việt Nam ngày càng tăng lên, theo tiến sỹ kinh tế Lê Đăng Doanh.

"Việc thưởng Tết cũng phản ánh một phần – nó là bộ phận để phản ánh sự chênh lệch giàu nghèo và những doanh nghiệp đang gặp khó khăn thì hầu như là không có thưởng Tết hoặc cố gắng lắm chỉ thưởng 1 tháng lương. Trong khi đó những công ty khác kể cả những tập đoàn nước ngoài họ thưởng cho rất lớn. Và khoảng chênh lệch đó rất xa nhau. Năm nay nó càng xa nhau một cách rất đậm nét."

Một công ty bất động sản ở Hà Nội cũng có mức thưởng Tết cho mỗi giám đốc một chiếc ô tô trị giá 1 tỷ đồng, theo ghi nhận của TTXVN. Công ty này thưởng Tết cho 8 nhân viên quản lý bậc trung vì có đóng góp cho mức tăng lợi nhuận 20% của công ty trong năm qua.

Theo truyền thông trong nước, Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh đang dẫn đầu về mức thưởng Tết. Thống kê của sở LĐTBXH Hà Nội cho thấy các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài FDI có mức thưởng trung bình cao nhất, khoảng hơn 200 triệu đồng/người. Nhưng cũng theo số liệu của sở, một số doanh nghiệp không có tiền thưởng Tết Dương Lịch 2017 cho người lao động.

Nguyên viện trưởng viện Quản Lý Kinh Tế Trung Ương Lê Đăng Doanh cho biết nguyên nhân về sự chênh lệnh này.

"Rõ ràng những doanh nghiệp nhỏ đang gặp rất nhiều khó khăn. Năm nay lại có lũ lụt ở miền Trung rồi thảm họa Formosa ở 4 tỉnh phía bắc miền Trung, rồi miền Nam thì bị khô hạn. Tất cả những khó khăn và chênh lệch đó phản ánh rất đầy đủ sự chênh lệch giàu nghèo và kể cả những khoản thưởng Tết này."

Phó chủ tịch Tổng Liên Đoàn Lao Động Việt Nam Mai Đức Chính được Tiền Phong trích lời nói “năm nay nhìn chung tình hình kinh tế và hoạt động doanh nghiệp vẫn còn khó khăn nên mức thưởng Tết cũng tùy thuộc vào một số ngành.” Theo tờ báo điện tử này, ngành bất động sản có mức thưởng lớn nhất một phần nhờ vào sự phát triển mạnh của thị trường này trong năm qua.

Thưởng Tết ở Việt Nam không có chuẩn mực và luôn được xem là sự thỏa thuận giữa người chủ và nhân viên. Trong những năm trước đây đã có nhiều những cuộc đình công của công nhân vì các khoản thưởng Tết thấp hoặc không có thưởng. Theo Tiền Phong đưa tin, hàng trăm công nhân của công ty Sejong Vina với 100% vốn Hàn Quốc đã ngừng việc tập thể vì bức xúc với mức thưởng Tết thấp.

Theo khảo sát của bộ LĐTBXH, bình quân thưởng Tết là 5,5 triệu đồng, tăng gần 16% với năm 2015 và theo khảo sát trực tuyến của VnExpress trên 12.00 độc giả cho thấy gần 30% nhận thưởng cao hơn năm trước. Theo số liệu của Tổng Cục Thống Kê cuối tháng 12/2016, mức thu nhập trung bình của người Việt Nam trong năm qua đã đạt 2.200 đô la. - VOA
|
|

20.
Xung đột và Ngoại giao ở Biển Đông

Một phần ba lưu lượng giao thông hàng hải toàn cầu. Ước tính khoảng 5 ngàn tỉ đôla thương mại hàng năm. Sáu quốc gia đòi chủ quyền. Một vùng biển. Đó chỉ là bề nổi của vấn đề.

Chào mừng các bạn tới Biển Đông, vùng biển chung của Đông Nam Á. Biển Đông là nơi có nguồn tài nguyên phong phú gần và dưới bề mặt—lòng biển chứa đựng nguồn cá dồi dào và đáy biển hứa hẹn trữ lượng dầu mỏ và khí đốt mà theo ước tính chính thức của Mỹ ít nhất ngang bằng với trữ lượng của Mexico, và theo một số ước tính gây tranh cãi của Trung Quốc, có thể chỉ thua trữ lượng của Ả-rập Saudi. Biển Đông cũng là một trong những tuyến đường biển có tầm chiến lược quan trọng nhất và bị tranh chấp nhiều nhất của thế kỷ 21.

Về phía bắc, Biển Đông giáp với Trung Quốc, nước tuyên bố mình có chủ quyền lịch sử từ hàng trăm năm trước. Ngày nay, Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền đối với 95 phần trăm vùng biển này và lệ thuộc vào đó để mang về 80 phần trăm lượng dầu thô nhập khẩu. Bắc Kinh cũng tuyên bố chủ quyền đối với những đảo nhỏ ở Biển Đông và đã bồi đắp một diện tích khoảng 1.300 hectare để duy trì phần lớn là cơ sở hạ tầng quân sự, bao gồm cả những đường băng đủ dài để máy bay ném bom có thể cất cánh và hạ cánh.

Suốt nhiều thế kỉ qua, Biển Đông đã đóng vai trò thiết yếu đối với sự sống còn kinh tế của những nước giáp ranh như Việt Nam, Malaysia, Brunei, và Philippines.

Những quốc gia không có tuyên bố chủ quyền cũng có lợi ích của riêng mình. Ngư trường Natuna giáp với Biển Đông cũng có trữ lượng khí thiên nhiên thiết yếu cho nước Indonesia gần đó.

Xa hơn, Hàn Quốc và Nhật Bản không có tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông nhưng lệ thuộc vào quyền tự do qua lại ở đây để đáp ứng hơn phân nửa nhu cầu năng lượng của họ.

Mỹ, bảo vệ lợi ích của mình và của những đồng minh, duy trì một sự hiện diện quân sự trong khu vực. Giới chức Hải quân Mỹ dự định mở rộng lực lượng điều động ra nước ngoài của Hạm đội Thái Bình Dương thêm khoảng 30 phần trăm nữa đến trước năm 2021. [https://www.fas.org/sgp/crs/row/R42784.pdf]

Trong khi tăng trưởng kinh tế đáng kinh ngạc của Châu Á trong hai thập kỷ qua vẫn tiếp tục, sự ổn định trong khu vực và sự tiếp cận đối với Biển Đông vẫn còn là một vấn đề có hệ quả toàn cầu.

Những vụ đụng độ giữa tàu tuần tra hải quân Trung Quốc và tàu đánh cá của những nước lân cận cho thấy nhiều nguy cơ châm ngòi xung đột quốc tế và đẩy những cam kết an ninh của Washington lên hàng đầu.

Nhiều nước phương Tây đã hối thúc Bắc Kinh tuân thủ Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển (UNCLOS), một văn kiện ấn định những khu vực kiểm soát hàng hải dựa trên đường bờ biển. Nhưng Trung Quốc phần nhiều xem những luật lệ quản trị hàng hải mà Liên Hiệp Quốc hậu thuẫn là không tương thích với luật pháp trong nước; tệ hơn họ xem những luật lệ này là những công cụ của bá quyền phương Tây được định ra để hạn chế ảnh hưởng đang lớn dần của Trung Quốc trong tư cách một cường quốc thế giới.

Mỹ, nước đã ký vào UNCLOS nhưng không phê chuẩn, thường dựa vào thỏa thuận quốc tế này để giải quyết những tranh chấp lãnh thổ.

Vào tháng 7, một ban hội thẩm gồm năm thẩm phán ở thành phố The Hague đã đồng lòng bác bỏ cơ sở pháp lý của gần như tất cả những tuyên bố chủ quyền lãnh hải của Trung Quốc. Trong vòng vài tuần, Tòa án Nhân dân Tối cao của Trung Quốc đã ban hành một quy định khẳng định “cơ sở pháp lý rõ ràng cho Trung Quốc bảo vệ trật tự hàng hải,” trong đó Bắc Kinh tuyên bố sẽ truy tố bất kỳ người nước ngoài nào bị phát hiện đang đánh cá hoặc thăm dò trong vùng biển tranh chấp.

Những phương tiện khác nhằm giải quyết những tranh chấp lãnh thổ phức tạp dường như cũng không hữu hiệu. Bộ quy tắc ứng xử cho Biển Đông của Hiệp hội Các Quốc gia Đông Nam Á, lâu nay đã bị trì hoãn và là văn kiện mà giới chức Bắc Kinh nói sẽ chung quyết vào năm 2017, sẽ không có mấy tác dụng trong việc giải quyết những tuyên bố chủ quyền chồng chéo. Cũng giống như phán quyết của tòa án ở The Hague, bất kỳ tuyên bố nào của ASEAN có tính ràng buộc pháp lý đều thiếu cơ chế có ý nghĩa để thi hành.

Tương lai phía trước
Mỹ lâu nay vẫn nói rằng họ không có lập trường chính thức về tranh chấp Biển Đông, dù Mỹ vẫn hay chỉ trích hành vi của Trung Quốc ở đó và đã mở rộng những liên minh quốc phòng với những nước có tuyên bố chủ quyền chồng lấn.

Khi tân Tổng thống Mỹ Donald Trump nhậm chức, ông có thể sẽ phải nhanh chóng xử lý một cuộc khủng hoảng bên trên Biển Đông. Trước đây, chỉ vài tháng sau khi nhận nhiệm sở, cựu Tổng thống George W. Bush đã phải đối mặt với một cuộc tranh chấp quốc tế gây ra bởi một vụ va chạm trên không giữa một máy bay do thám của Mỹ và một máy bay chiến đấu của Trung Quốc gần đảo Hải Nam.

Chưa đầy bảy tuần sau khi Tổng thống Barack Obama nhậm chức, tàu và máy bay của Trung Quốc đã đối đầu với tàu USNS Impeccable, một tàu do thám tại vùng biển nằm về phía nam Đảo Hải Nam, và ra lệnh cho tàu này rời đi. Mỹ cho biết họ có quyền ở đó và rằng tàu của họ đã bị quấy nhiễu. Bắc Kinh thì bênh vực hành động của mình. Ông Obama phản ứng bằng cách gửi một khu trục hạm có gắn phi đạn điều hướng tới để bảo vệ tàu Impeccable.

Những vụ việc như vậy có thể tiếp tục định hình những tranh chấp khi nó diễn ra trên biển và ở những thủ đô khắp thế giới. Cho tới khi những câu hỏi lớn hơn về chủ quyền lãnh hải được giải quyết, tuyến đường thủy này hứa hẹn sẽ vẫn là điểm tựa mà địa chính trị thương mại quốc tế và nền kinh tế toàn cầu đặt trọng tâm vào. Chúng tôi sẽ theo dõi chặt chẽ những diễn biến khi chúng xảy ra, ngay ở đây. - VOA