Saturday, May 16, 2015

Tin Cập Nhật Thứ Bảy 16/5

Tin Thế Giới

1.
Ngoại trưởng Mỹ thảo luận chủ quyền lãnh thổ với phía TQ --- Quan ngại TQ trên Biển Đông --- Mỹ không mời TQ dự hội nghị quân sự với các nước châu Á

Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị nói với Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đang đi thăm Bắc Kinh hôm thứ Bảy rằng quyết tâm bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Trung Quốc là "chắc như đá" và "không thể lay chuyển."

Ông Vương đã phát biểu như vậy tại cuộc họp báo ở Bắc Kinh, sau cuộc hội đàm của hai bộ trưởng ngoại giao bàn về một số vấn đề, bao gồm thương mại, chương trình hạt nhân của Bắc Triều Tiên, và những căng thẳng âm ỉ về tranh chấp chủ quyền tại các khu vực ở Biển Nam Trung Hoa mà Việt Nam gọi là Biển Đông.

Ngoại trưởng Kerry nói: "Chúng tôi lo ngại về tốc độ và quy mô của các dự án cải tạo đất của Trung Quốc trong khu vực tranh chấp trên Biển Đông." 

Ông kêu gọi Trung Quốc nhanh chóng đàm phán với Hiệp hội các quốc gia Ðông Nam Á, tức ASEAN, về những quy tắc ứng xử có ràng buộc để giải quyết những hành động gây tranh chấp trên biển.

Hoa Kỳ và hầu hết các nước ASEAN nghi ngờ hành động của Bắc Kinh xây cất trên những đảo nhỏ mà qua đó Trung Quốc tuyên bố chủ quyền.

Ngoại trưởng Vương đưa ra một chỉ dấu rằng trong lúc Trung Quốc chuẩn bị đối thoại, Bắc Kinh sẽ không dừng lại công việc xây cất trên Biển Đông, mà ông mô tả là "một nơi nằm hoàn toàn trong phạm vi chủ quyền của Trung Quốc."

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry nói ông quan ngại trước tốc độ và quy mô của các dự án cải tạo của Trung Quốc trong khu vực tranh chấp tại Biển Đông.

Ông Kerry đưa ra phát biểu này tại một cuộc họp báo chung với Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị ở Bắc Kinh.

Ông Kerry sắp có một số cuộc gặp gỡ với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và các quan chức hàng đầu khác của chính phủ ở thủ đô Trung Quốc.

Giới chức Mỹ đã có thông báo trước rằng ông Kerry theo kế hoạch sẽ đưa ra một thông điệp cứng rắn với Trung Quốc về chiến dịch cải tạo quy mô lớn chung quanh một số rạn san hô đang tranh chấp và các đảo mà nước này kiểm soát ở Biển Đông, theo phóng viên John Sudworth của BBC News tường trình từ Thượng Hải.

'Đạo đức giả'

Tại cuộc họp báo chung, ông Kerry nói rằng một trong những thế mạnh của mối quan hệ Mỹ-Trung hiện đại là hai bên có thể nói chuyện thẳng thắn và ông nói rằng ông đã thúc giục Trung Quốc hành động để giảm bớt căng thẳng.

Mặc dù vậy, trước cuộc họp, Trung Quốc đã đáp trả bất kỳ đề nghị nào cho rằng nước này nên giữ chừng mực hành vi của mình, với việc truyền thông nhà nước cáo buộc Mỹ là "đạo đức giả".

Quan ngại của Mỹ là các công trình mới của Trung Quốc, như đường băng có khả năng sử dụng cho quân sự, sẽ làm thay đổi cán cân quyền lực.

Phát biểu sau cuộc họp với ông Vương, ông Kerry nói rằng ông đã "thúc giục Trung Quốc ... có những hành động tham gia cùng với mọi người trong việc giúp làm giảm căng thẳng và làm tăng triển vọng của một giải pháp ngoại giao".

'Không lay chuyển'

Ông Vương đã trả lời rằng "sự quyết tâm của phía Trung Quốc để bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của chúng ta vững chắc như đá và không thể lay chuyển".

Ông mô tả các diễn tiến, xây cất ở Biển Đông "thuộc phạm vi chủ quyền của Trung Quốc".

Nhưng ông cũng nói rằng Trung Quốc và Mỹ có "nhiều lợi ích chung hơn là những khác biệt" và kêu gọi cả hai bên "hành động trong tinh thần tôn trọng lẫn nhau, tìm kiếm điểm chung trong khi xếp lại các dị biệt".

Giới chức Mỹ nói Trung Quốc đã khai hoang khoảng 810 ha đất (2.000 mẫu Anh) ở quần đảo Trường Sa đang tranh chấp kể từ năm 2014.

Chuyến thăm của ông Kerry diễn ra khi Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi kết thúc chuyến thăm Trung Quốc.

Hai bên đã ký kết các thỏa thuận thương mại và hợp tác kinh tế trị giá 22 tỷ USD ở Thượng Hải.

Hôm thứ Sáu, ông Modi và Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường nói họ đã đồng ý tìm kiếm một "giải pháp công bằng" cho các tranh chấp biên giới phát sinh từ bất đồng biên giới.

Một sự kiện liên quan khác, lực lượng Thủy quân lục chiến Mỹ sẽ tổ chức một hội nghị quy tụ những chỉ huy từ những lực lượng đổ bộ nước ngoài được triển khai chủ yếu ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương, nhưng Trung Quốc không được mời tới dự sự kiện này.

Đây là hội nghị đầu tiên thuộc loại này giữa Lực lượng Thủy quân lục chiến Mỹ và các quan chức quân sự từ 23 nước, sẽ khai mạc ở Hawaii vào thứ Hai tuần sau. Hơn một nửa các nước tham dự là từ châu Á, trong đó có một số nước đang tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc như Nhật Bản, Philippines và Việt Nam.

Chương trình nghị sự bao gồm những chiến thuật tấn công đổ bộ, những cuộc tấn công từ tàu vào bờ, và một cuộc trình diễn những chiến thuật đổ bộ lên bờ.

Reuters cho biết một tài liệu hoạch định chương trình, mà hãng tin này đã xem qua, nói rằng Trung Quốc "không nên được mời" tham dự bởi vì nước này là "đối thủ cạnh tranh" với Mỹ và một số nước tham dự.

Khi được hỏi về việc loại bỏ Trung Quốc, phát ngôn viên của lực lượng Thủy quân lục chiến Mỹ cho biết luật pháp của Mỹ cấm những hình thức trao đổi quân đội với quân đội với Trung Quốc tại những sự kiện như vậy.

Các quan chức quốc phòng Mỹ nói thêm rằng loại trừ sự tham gia của Trung Quốc khỏi một số hoạt động đào tạo do các lực lượng Mỹ tổ chức không phải là điều bất thường.

Bộ Quốc phòng Trung Quốc chưa có bình luận ngay lập tức về việc này.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh nói rằng bất cứ nước nào có quyền mời nước mà họ muốn tới dự một cuộc họp hoặc một sự kiện, miễn là điều đó có lợi cho việc duy trì hòa bình và ổn định khu vực. - VOA, BBC
|
|

2.
Cựu tổng thống Ai Cập Morsi bị án tử hình --- TQ-Ấn Độ: Thỏa thuận hợp tác trị giá 22 tỷ đô la

Một tòa án Ai Cập kết án tử hình với cựu tổng thống Mohammed Morsi vì vụ trốn tù hàng loạt năm 2011.

Trước đó, ông Morsi đã bị kết án 20 năm tù vì ra lệnh bắt và tra tấn người biểu tình khi ông cầm quyền.

Giới chức tôn giáo Ai Cập nay sẽ cho ý kiến trước khi bản án được thi hành.

Quân đội lật đổ ông Morsi tháng Bảy 2013 theo sau các vụ biểu tình chống lại ông.

Chính quyền cũng cấm phong trào Huynh đệ Hồi giáo của ông và bắt hàng ngàn người.

Bản án tử hình liên quan vụ trốn tù hàng loạt trong thời gian nổi dậy chống tổng thống Hosni Mubarak năm 2011.

Người ủng hộ ông Morsi nói các vụ án này có động cơ chính trị.

Ông Morsi là tổng thống đầu tiên được dân bầu tự do.

Nhưng biểu tình lại xảy ra chưa đầy một năm sau khi ông cầm quyền khi ông ra sắc lệnh cho thêm mình quyền lực.

Về chuyến viếng thăm TQ của thủ tướng Ấn Độ, theo AFP, trước khi kết thúc chuyến thăm Trung Quốc, tại Thượng Hải hôm nay 16/05/2015, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã chứng kiến lễ ký kết 21 thỏa thuận thương mại và hợp tác giữa hai nước, với tổng giá trị là 22 tỷ đô la Mỹ.

Trong chuyến thăm Trung Quốc đầu tiên này, với mục tiêu chính là kinh tế, Thủ tướng Narendra Modi đã khẳng định hai bên đã cùng nhau hành động vì lợi ích chung, cho dù vẫn còn những bất đồng trong nhiều vấn đề khác, đặc biệt là về biên giới lãnh thổ.

Các thỏa thuận được ký chủ yếu liên quan đến lĩnh vực ngân hàng, viễn thông, năng lượng mặt trời, luyện kim, xây dựng một nhà máy nhiệt điện, các hệ thống hạ tầng cơ sở cảng, lĩnh vực điện ảnh và xây dựng một khu chế xuất công nghiệp. Các ngân hàng Trung Quốc sẽ bảo đảm cung cấp tài chính cho các dự án tại Ấn Độ.

Tới thăm chính thức Trung Quốc lần đầu, hôm thứ năm (14/5) thủ tướng Ấn độ đã được Chủ tịch Tập Cận Bình đón tiếp tại quê nhà ông ở tỉnh Thiểm Tây. Sau đó ông Modi được người đồng cấp Trung Quốc Lý Khắc Cường đón tiếp long trọng trong buổi lễ tại Thiên Đàn, một di tích lịch sử nổi tiếng của thủ đô Bắc Kinh.

Trao đổi thương mại hàng năm giữa hai quốc gia lớn nhất châu Á này đã đạt con số 70 tỷ đô la. Cán cân thương mại vẫn nghiêng về phía Trung Quốc với 38 tỷ đô la thâm hụt đối với Ấn Độ. - BBC, RFI
|
|

Tin Hoa Kỳ

3.
Quốc hội tiếp tục nỗ lực cải tổ cơ quan phát thanh truyền hình Mỹ --- Hạ viện chặn kênh 'nghĩa vụ quân sự' đối với 'những người ước mơ'

Quốc hội Mỹ đang một lần nữa nỗ lực cải cách cơ quan phát thanh truyền hình quốc tế của chính phủ, trong đó có Đài Tiếng nói Hoa Kỳ.

Ủy Ban Đối ngoại Hạ viện hôm thứ Năm đã giới thiệu một dự luật thiết lập một thực thể mới, được gọi là Cơ quan Truyền thông Quốc tế Hoa Kỳ, để thay thế phần lớn Ban Quản lý Phát thanh Truyền hình (BBG) hiện thời.

BBG quản lý những đài phát thanh truyền hình dân sự của chính phủ bao gồm Đài tiếng nói Hoa Kỳ (VOA) và TV/Radio Marti, cũng như những đài phát thanh truyền hình độc lập được chính phủ tài trợ như Đài Âu châu Tự do/Đài Tự do (RFE/RL), Đài Á châu Tự do (RFA) và Mạng lưới Phát thanh Truyền hình Trung Đông (MBN).

Theo dự luật này, VOA, TV/Radio Marti và Văn phòng Phát thanh Truyền hình Quốc tế (IBB), một đơn vị trực thuộc BBG cung cấp hỗ trợ kỹ thuật và hành chính, sẽ được hợp nhất trong cơ quan truyền thông mới, được quản lý bởi một giám đốc điều hành.

RFE/RL, RFA và MBN sẽ được hợp nhất thành một cơ quan thứ hai, được gọi là Mạng lưới Tin tức Tự do, với một ban quản lý và giám đốc điều hành riêng.

Dân biểu Ed Royce của bang California, chủ tịch ủy ban và nhà bảo trợ chính của dự luật, nói rằng cải cách BBG là cần thiết để "thêm nhiều ngân sách của cơ quan có thể được chi vào việc phản tuyên truyền của nước ngoài và không phải chi cho những viên chức ở Washington."

Nghị sĩ Đảng Cộng hòa này đã định một phiên điều trần về dự luật này vào ngày 21 tháng 5.

Dự luật tương tự đã được Hạ viện thông qua vào tháng 7 năm 2014, nhưng đã không được Thượng viện cứu xét trước khi Quốc hội mãn khóa.

Trong một sự kiện quốc hội khác, Hạ viện Hoa Kỳ vừa thông qua đạo luật Ủy quyền Quốc phòng, phê chuẩn 612 tỉ đôla cho các chương trình quốc phòng cho năm tài khóa 2016. Đồng thời, hạ viện cũng thông qua một tu chính án gây nhiều tranh cãi, đó là ngăn chặn Ngũ Giác Đài cho phép những người nhập cư trẻ đang ở Hoa Kỳ bất hợp pháp, nhưng đang có tình trạng hợp pháp tạm thời theo một chương trình do Tổng thống Barack Obama khởi xướng, được đăng ký vào quân đội. Con cái của những người nhập cư bất hợp pháp thường được gọi là “những người ước mơ” và số phận của họ đã là trọng tâm các cuộc tranh luận đầy cảm xúc trong Quốc hội trong nhiều năm. Thông tín viên VOA Cindy Saine tường thuật từ điện Capitol.

Thành viên đảng Cộng Hòa bảo trợ tu chánh án, dân biểu Mo Brooks của bang Alabama, viện dẫn những cắt giảm trong chi tiêu quốc phòng trong những năm gần đây và nói rằng Quốc hội nên biểu quyết “dừng lại việc các cơ hội nghĩa vụ quân sự bị lấy đi khỏi các gia đình người Mỹ”.

“Không có việc tuyển mộ quân sự và duy trì thâm hụt nào biện minh việc thay thế người Mỹ và người nhập cư hợp pháp với người nhập cư bất hợp pháp”.

Thế nhưng đa số thành viên Đảng Dân Chủ và một số nhà lập pháp Đảng Cộng Hòa không đồng ý điều này, nói rằng bất cứ ai sẵn sàng chiến đấu và chết vì Hoa Kỳ đều nên được cơ hội để làm điều đó. Dân biểu Đảng Dân Chủ Ruben Gallego nói:

“Những thanh niên này là người Mỹ về mọi mặt, ngoại trừ trên giấy tờ. Tôi đã chiến đấu ở Iraq và tôi biết những điều thực sự quan trọng trên chiến trường không phải là liệu bạn có giấy tờ hợp lệ hay không. Đó là liệu bạn có tận tâm chiến đấu, có lòng yêu nước và có tính cách phù hợp không”.

Thượng viện đã thông qua luật cải cách nhập cư toàn diện vào năm 2013, nhưng Hạ viện chỉ mới thông qua các đạo luật đơn lẻ được nhiều nhóm hoạt động cho quyền của người nhập cư xem là chống nhập cư.

Trong suốt cuộc bầu cử tổng thống năm 2012, Đảng Cộng Hòa đã mất số cử tri người gốc Tây Ban Nha và những người thiểu số khác với một biên độ rộng và các lãnh đạo đảng cam kết sẽ làm tốt hơn để tiếp cận họ. Nhưng dân biểu Đảng Dân Chủ Luis Gutierrez nói nếu Đảng Cộng Hòa tiếp tục thông qua các biện pháp như thế này, ngăn chặn việc xem xét nghĩa vụ quân sự, thì Đảng Dân Chủ có thể cũng sẽ chuẩn bị để tiến vào Tòa Bạch Ốc. - VOA
|
|

4.
Người đánh bom cuộc đua marathon Boston bị tuyên án tử hình

Bồi thẩm đoàn đã tuyên án tử hình đối với Dzhokhar Tsarnaev vì sự dính líu của anh ta trong vụ đánh bom cuộc đua marathon ở thành phố Boston hai năm trước, làm thiệt mạng 3 người và làm bị thương 264 người.

Bồi thẩm đoàn gồm 7 người đàn ông và 5 người phụ nữ đưa ra phán quyết hôm thứ Sáu ở Boston sau khi thẩm nghị hơn 14 giờ trong khoảng thời gian ba ngày. Bồi thẩm đoàn nhất trí Tsarnaev nên bị tuyên án tử hình dựa trên "tình huống gia trọng và giảm khinh."

Bồi thẩm đoàn phải đi tới một quyết định thống nhất để Tsarnaev bị kết án tử hình. Nếu không anh ta sẽ ngồi tù chung thân mà không có khả năng được thả.

Thông tín viên Fatima Tlisova của VOA tường trình từ phòng xử án rằng một số bồi thẩm viên rơi nước mắt trong khi Tsarnaev ngồi cúi mặt.

Trong một thông cáo sau phán quyết, Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Loretta Lynch cáo buộc Tsarnaev "lạnh lùng và nhẫn tâm" thực hiện vụ tấn công khủng bố. Bà nói không có phán quyết nào có thể "chữa lành tâm hồn của những người đã mất người thân yêu, hay tâm trí và thân thể của những người hứng chịu thương tích làm thay đổi cuộc đời." Nhưng bà nói rằng án tử hình là một "hình phạt thích đáng đối với tội ác khủng khiếp này" và hy vọng việc hoàn tất vụ án sẽ mang lại một cái kết cho những nạn nhân và gia đình họ.

Công tố viên liên bang Mỹ Carmen Ortiz, người khởi tố vụ án, cho biết tại một cuộc họp báo rằng bản án là "công bằng." Bà nói Tsarnaev tin vào một tư tưởng thù hận và thể hiện tư tưởng đó bằng cách sát hại và gây thương tật cho người Mỹ, lư ý anh ta sẽ "trả giá bằng mạng sống của mình."

Vincent Lisi, đặc vụ FBI phụ trách vụ việc, cho biết những nạn nhân của vụ đánh bom là nguồn động lực và cảm hứng cho nhà điều tra mỗi ngày.

Tsarnaev bị kết án hồi tháng trước với tất cả 30 cáo buộc liên bang, 17 trong số những cáo buộc này có khả năng đưa đến án tử hình. Anh ta bị kết án tử hình ở một số tội danh.

Các bồi thẩm viên ở Boston thẩm nghị bản án hôm thứ Tư sau khi các công tố viên và luật sư biện hộ trình bày lập luận cuối cùng trong giai đoạn cân nhắc hình phạt trong vụ xét xử khủng bố. Các công tố viên đã bác bỏ lập luận biện hộ nói rằng Tsarnaev chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ người anh trai đã cực đoan hóa, Tamerlan, người thiệt mạng trong cuộc đấu súng của cảnh sát. Họ nói mặc dù Dzhokhar chỉ mới 19 tuổi vào lúc xảy ra vụ đánh bom, anh ta đã đủ lớn để biết được đúng sai, và anh ta muốn trả thù nước Mỹ vì những cuộc chiến tranh ở Iraq và Afghanistan.

Vụ đánh bom cuộc đua marathon Boston là một trong những cuộc tấn công khủng bố đẫm máu nhất ở Mỹ kể từ ngày 11 tháng 9 năm 2001.

Hai quả bom nồi áp suất chứa đầy đinh nhọn phát nổ gần vạch đích cuộc đua marathon vào ngày 15 tháng 4 năm 2013. Anh em Tsarnaev cũng sát hại một sĩ quan cảnh sát trong Đại Học Công nghệ Massachusetts (MIT) vài ngày sau đó. - VOA
|
|

Tin Việt Nam

5.
Bộ trưởng QP Việt-Trung gặp nhau trên biên giới --- VN thừa nhận có hoạt động xây dựng ở Trường Sa --- VN phản đối việc TQ cấm đánh cá --- Đòi hỏi lãnh thổ của VN ở Biển Đông bằng 1,9% đòi hỏi của TQ

Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam Phùng Quang Thanh và người đồng cấp Trung Quốc Thường Vạn Toàn lần đầu tiên hội đàm tại biên giới trên bộ, trong bối cảnh căng thẳng trên biển Đông vẫn chưa lắng dịu.

Báo chí trong nước dẫn lời ông Thanh nói rằng cuộc giao lưu hữu nghị Việt-Trung trên biên giới lần hai, bắt đầu hôm qua, “thể hiện quyết tâm cao trong hợp tác quốc phòng giữa hai nước, cho thấy Việt Nam và Trung Quốc hết sức coi trọng mối quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện”.

Truyền thông Việt Nam đưa tin, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc đã “bày tỏ sự đồng tình, cho rằng cuộc gặp gỡ góp phần thúc đẩy mối quan hệ hữu nghị, thể hiện quyết tâm của quân đội hai bên trong việc bảo vệ biên giới hòa bình”.

Tin cho hay, ngoài cuộc gặp giữa lãnh đạo quân sự hai phía, lực lượng biên phòng của hai bên cũng tiến hành tuần tra chung.

Cuộc giao lưu hữu nghị Việt-Trung kéo dài từ ngày 15/5 cho tới ngày 18/5 tại tỉnh Lào Cai của Việt Nam và Vân Nam của Trung Quốc.

Các hoạt động tại một phần đường biên giới trên bộ dài khoảng hơn 1 nghìn km diễn ra trong bối cảnh tranh chấp biển Đông nóng lên thời gian qua, với việc Trung Quốc tiếp tục công khai các hoạt động lấn biển tại các khu vực tranh chấp.

Chưa rõ là hai vị lãnh đạo quân đội hai nước có bàn về những tranh chấp trên biển hay không. Báo chí Việt Nam không đề cập tới điều này.

Trong khi đó, hôm nay, 16/5, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị nói với Ngoại trưởng Mỹ John Kerry, hiện ở thăm Bắc Kinh, rằng quyết tâm bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Trung Quốc "chắc như đá" và "không thể lay chuyển."

Hai ngày trước đó, Trung Quốc bày tỏ "quan ngại sâu sắc" về tin cho rằng Mỹ đang cân nhắc triển khai tàu và máy bay quân sự đến Biển Đông nhằm thách thức tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc.

Liên quan tới giàn khoan dầu gây tranh cãi từng đẩy quan hệ hai nước xuống mức thấp nhất trong nhiều tập kỷ hồi năm ngoái đang hiện diện trên biển Đông, Việt Nam tuyên bố “đang theo dõi chặt chẽ hoạt động của giàn khoan Hải Dương 981 của Trung Quốc và có những hoạt động chuẩn bị để sẵn sàng ứng phó với các tình huống xảy ra trên biển."

Trong một diễn biến khác, Bộ Ngoại giao Việt Nam mới đây đã hoan nghênh phiên điều trần tại Ủy ban Đối ngoại của Thượng viện Mỹ về chủ đề “Bảo vệ lợi ích của Hoa Kỳ tại Biển Hoa Đông và Biển Đông”.

Trong một hành động khác, Việt Nam lần đầu tiên lên tiếng thừa nhận có tiến hành xây dựng ở quần đảo Trường Sa và khẳng định rằng các hoạt động này không làm thay đổi hiện trạng hoặc khiến gia tăng căng thẳng trong khu vực.

Tại cuộc họp báo ngày 14/5, phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao, Lê Hải Bình, mô tả các hoạt động xây dựng của Việt Nam tại đây là ‘bình thường và hợp pháp’ nhằm đáp ứng nhu cầu căn bản của các cư dân trong khu vực do Việt Nam quản lý.

Những hình ảnh chụp từ 2010 đến cuối tháng 4 năm nay do Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế của Hoa Kỳ CSIS công bố tuần trước cho thấy Việt Nam tiến hành các hoạt động cải tạo đất đai đáng kể tại hai địa điểm là Đảo Sơn Ca và bãi Đá Tây ở Trường Sa.

Theo đánh giá của CSIS, những hoạt động này có bao gồm các đồn quân sự và dường như được khởi sự trước khi Trung Quốc bắt đầu hàng loạt các dự án bồi lắp đất hồi năm ngoái.

Truyền thông Philippines ngày 15/5 dẫn lời đại sứ Việt Nam Trương Triều Dương khẳng định báo cáo của CSIS ‘không hoàn toàn chính xác.’

Trong email phản hồi báo điện tử Rappler, đại sứ Dương nói rằng thật ra Việt Nam đã đôi lần trùng tu một số đảo thuộc quyền tài phán của Việt Nam nhưng với quy mô rất nhỏ, chủ yếu là đắp đất chống xói mòn, xây bến tàu và cung cấp hậu cần cho các dịch vụ đánh bắt cá.

Đại sứ Việt Nam tại Philippines nhấn mạnh không như Trung Quốc, hoạt động của Việt Nam tuân thủ tinh thần Tuyên bố Ứng xử các bên ở Biển Đông và không hề làm thay đổi hiện trạng vùng biển giàu tài nguyên, đầy tranh chấp này.

Ông Dương cũng nhắc lại rằng ‘Việt Nam có chủ quyền không thể tranh cãi tại hai quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa.’

Hà Nội thời gian gần đây nhiều lần lên án Bắc Kinh vi phạm chủ quyền Việt Nam và kêu gọi các bên liên quan đến tranh chấp Biển Đông không có thêm các hành động đe dọa ổn định khu vực.

Tháng rồi, sau nhiều lần bị chỉ trích về các hoạt động lấn biển, Trung Quốc phản pháo bằng cách tố cáo Việt Nam, Philippines và các nước khác cũng tiến hành xây dựng ‘trái phép’ trên các đảo mà Trung Quốc nói thuộc chủ quyền của họ ở Biển Đông.

Trung tâm CSIS nói các hình ảnh chụp được cho thấy Việt Nam đã cải tạo chừng 65 ngàn mét vuông ở Đá Tây và 21 ngàn mét vuông trên Đảo Sơn Ca so với 900 ngàn mét vuông đất Trung Quốc bồi đắp chỉ tính riêng tại một địa điểm là Đá Chữ Thập.

Việt Nam vừa phản đối Trung Quốc việc cấm hoạt động đánh bắt cá trên biển từ ngày 16/5.

Thành phố Hải Khẩu, tỉnh Hải Nam thông báo cấm toàn bộ các hoạt động đánh bắt cá trên biển từ 12 giờ ngày 16/5 đến 12 giờ ngày 1/8 trong phạm vi vùng biển từ 12 độ vĩ Bắc đến đường giao giới của vùng biển tỉnh Quảng Đông với tỉnh Phúc Kiến (bao gồm vịnh Bắc Bộ).

Ngày 16/5, người phát ngôn của Việt Nam Lê Hải Bình nói: “Chúng tôi kiên quyết phản đối quyết định vô giá trị này.”
“Việt Nam có đầy đủ cơ sở pháp lý và lịch sử khẳng định chủ quyền của mình đối với quần đảo Hoàng Sa, quyền chủ quyền và quyền tài phán quốc gia đối với các vùng biển, vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của mình, phù hợp với các quy định trong Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982.”

Ông Bình nhấn mạnh: “Việc phía Trung Quốc ra thông báo phạm vi và thời gian nghỉ đánh bắt cá ở Biển Đông là vi phạm chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa.”

Mới hôm 8/5, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Hải Bình nói Việt Nam “có đầy đủ cơ sở pháp lý và bằng chứng lịch sử để khẳng định chủ quyền”.

Ông Bình lên án Trung Quốc: “Những hoạt động tôn tạo, mở rộng đảo, đá mà Trung Quốc đang tiến hành đã xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam ở Biển Đông, gây lo ngại sâu sắc trong cộng đồng quốc tế, trong đó có ASEAN.”
Ông nói: “Một lần nữa Việt Nam yêu cầu Trung Quốc chấm dứt ngay các hoạt động này, nghiêm túc tuân thủ và thực thi luật pháp quốc tế.”

Ngoài ra, trong một tài liệu được gửi đến các cơ quan truyền thông quốc tế, ngày 09/05/2015, giáo sư Carlyle A. Thayer, chuyên gia về Châu Á, thuộc học việc Quốc phòng Úc, đã đưa ra những nhận định về báo cáo và ảnh vệ tinh do Trung Tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), có trụ sở tại Washington DC, vừa công bố, liên quan đến các hoạt động bồi đắp, cải tạo đảo, bãi đá của Trung Quốc và Việt Nam tại Biển Đông. RFI xin giới thiệu.

Báo cáo đăng trên website Sáng kiến Minh bạch Hàng hải Châu Âu (AMTI), thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) sẽ thuận nhĩ Trung Quốc bởi vì Trung Quốc và những nước ủng hộ họ khẳng định là Trung Quốc chỉ đang đuổi kịp các quốc gia trong vùng. Trung Quốc đã cáo buộc là những nước trong vùng cũng có đòi hỏi lãnh thổ, xây dựng các cơ sở quân sự và thậm chí đặt cả tên lửa.

Báo cáo của CSIS cung cấp một thông tin mới trong khu vực là việc xây dựng trên đảo Sơn Ca (Sand Cay) và rạn san hô Đá Tây (West London Reef) từ năm 2010. Những bức ảnh mới nhất về đảo Sơn Ca và rạn san hô Đá Tây đã được công bố từ trước. Báo cáo của CSIS có thể nhầm lẫn khi nhấn mạnh rằng các căn cứ quân sự này là "đáng kể". Việt Nam đã chiếm giữ các thực thể lãnh thổ này từ năm 1956, ban đầu là Việt Nam Cộng hòa, sau đó là Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam. Các ngọn hải đăng đã được dựng lên trong những năm 1990 (nếu không muốn nói là sớm hơn). Tất cả các đảo, thực thể lãnh thổ mà Việt Nam chiếm giữ đều có nhân viên quân sự. Việt Nam cũng có "các công sự" cho mục đích phòng thủ. Các công sự bằng bê tông mỏng này không chắc chắn, kiên cố lắm.

Có một số điểm cần làm rõ. Trước tiên, phải chăng các hoạt động vừa nói ở trên cho thấy sự thiếu vắng tự kiềm chế có thể làm cho các tranh chấp thêm phức tạp hoặc nghiêm trọng hơn và ảnh hưởng đến hòa bình, ổn định trong vùng Biển Đông này? Có những quy định nêu trong Tuyên bố chung về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) năm 2002. Bằng chứng mà AMTI thuộc CSIS đưa ra liên quan đến đòi hỏi lãnh thổ của Việt Nam cho thấy đó là những hoạt động bình thường mang tính phòng thủ và không đe dọa hòa bình và ổn định khu vực.

Thứ hai, bất chấp các số liệu mà CSIS công bố, đòi hỏi lãnh thổ của Việt Nam chỉ bằng 1,9% diện tích lãnh thổ mà Trung Quốc đòi hỏi (diện tích hai nơi này mà Việt Nam chiếm giữ là 0,03 dặm vuông, đem chia cho diện tích mà Trung Quốc chiếm giữ đòi hỏi ở đây là 1,55 dặm vuông). Hoặc chỉ riêng tại Đá Chữ Thập (Fiery Cross Reef), tổng đòi hỏi lãnh thổ của Việt Nam bằng 9,5% diện tích mà Trung Quốc khẳng định là của mình.

Thứ ba, trong quá khứ, Trung Quốc đã sử dụng sức mạnh quân sự để chiếm giữ các đảo và thực thể lãnh thổ ở Biển Đông (tháng Giêng năm 1974 tại phía tây quần đảo Hoàng Sa và tháng Ba năm 1988 tại Đá Gạc Ma - Johnson South Reef - và các thực thể lãnh thổ lân cận). Trung Quốc đột ngột và không cảnh báo trước, chiếm lĩnh Đá Vành Khăn (Mischief Reef) và tiếp tục xây dựng tại đây từ năm 1995 cho đến nay. Trung Quốc cũng đã thực sự thôn tính Hoàng Nham đảo (Scarborough Shoal) và đầu tư (nhằm mục đích quân sự) vào Bãi Cỏ Mây (Second Thomas Shoal) ở vùng biển Philippines.

Các hành động của Trung Quốc đã làm dấy lên những lo ngại về an ninh tại Philippines bởi vì các quan chức Trung Quốc nhấn mạnh là họ có quyền lập Vùng Nhận diện Phòng Không trên không phận các thực thể lãnh thổ này. Trong sáu tháng qua, các quan chức Trung Quốc đã yêu cầu các máy bay quân sự Philippines ra khỏi không phận mà Manila khẳng định đó là không phận quốc tế.

Thứ tư, tất cả cái gọi là "công sự" và cơ sở xây dựng quân sự trên các hòn đảo nhỏ của Việt Nam đều có tính chất phòng thủ và không đủ lớn để yểm trợ cho bất kỳ một hành động tấn công nào. Các bức ảnh của CSIS cho thấy các "vị trí đặt pháo" nhưng không thấy có súng ống gì.

Trung Quốc cần làm rõ loại tên lửa nào được cho là đặt trên các hòn đảo và thực thể lãnh thổ của Việt Nam. Những cáo buộc theo kiểu này trước tiên là do Đài Loan đưa ra và liên quan đến loại tên lửa phòng không vác vai. Sau đó, Đài Loan đã rút bỏ những cáo buộc này.

Thứ năm, do cách thức bình luận về loạt hình ảnh mới này, CSIS đã làm cho mọi việc trở nên rối ren, không rõ ràng, khi sử dụng các từ như "đáng kể" và "quân sự" mà không xem xét những bức ảnh này trong bối cảnh riêng của nó, theo tinh thần DOC.

Tuy nhiên, CSIS cũng bình luận là các hoạt động đòi hỏi lãnh thổ của Trung Quốc lớn hơn rất nhiều so với hoạt động của Việt Nam. Đòi hỏi lãnh thổ của Việt Nam có thể là "đáng kể" nếu CSIS chứng minh rằng, ví dụ, Việt Nam đã mở rộng một hòn đảo nhỏ đến mức nó chiếm tới 66% tổng diện tích khu vực này.

Thứ sáu, việc công bố toàn bộ những bức ảnh vệ tinh được cho là vì sự minh bạch đối với tất cả các bên liên quan. Vậy tại sao Trung Quốc và Việt Nam lại đưa ra đòi hỏi lãnh thổ? Họ có ý định làm gì để thực hiện đòi hỏi này?

Nhiều năm trước khi có Tuyên bố chung DOC 2002, Việt Nam đã xây dựng đường băng Việt Nam trên đảo Trường Sa. Nhưng các hành động của Trung Quốc trong quá khứ kết hợp với việc xây hai đường băng mới, trong đó có một đường băng dài rộng trên đảo Chữ Thập vào năm 2015, có thể phục vụ cho đủ loại máy bay quân sự, làm dấy lên những lo ngại về các ý đồ của Trung Quốc về lâu dài. Những hành động này có thể làm cho các nước trong vùng có những biện pháp đối phó. Chính vì thế, các hành động của Trung Quốc làm phức tạp tình hình hiện nay và có thể dẫn đến leo thang tranh chấp và ảnh hưởng đến hòa bình, ổn định ở vùng Biển Đông này.

Các nhà thương thuyết ngoại giao của ASEAN và Trung Quốc trong Nhóm Công tác Hỗn hợp về thực hiện DOC nên xác định xem phải chăng các đòi hỏi lãnh thổ của Trung Quốc và Việt Nam có vi phạm điều khoản "tự kiềm chế" hay không và liệu các hành động này có ảnh hưởng đến hòa bình và ổn định trong vùng hay không. Thế nhưng, họ sẽ không làm việc này". - VOA, BBC, RFI
|
|

6.
Chủ tịch nước VN phê phán cán bộ 'đất, đôla' --- Tham gia TPP: Mỹ đặt điều kiện nhân quyền với Hà Nội

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang kêu gọi loại bỏ những đảng viên chỉ biết “đất và đôla”.

Tiếp xúc với cử tri quận 1 (TP. HCM) sáng 16/5, ông Sang trả lời câu hỏi của một người dân về những cán bộ “Hai Đê (đất và đôla)”.

Ông Sang nói: “Các cô bác anh chị có nêu một bộ phận cán bộ hư hỏng, cán bộ ‘Hai Đê’, tức là đất và đôla. Câu chuyện này là có thật.”

“Đây là một điều hết sức day dứt, ai cũng bức xúc cả.”

Trước thềm Đại hội Đảng, dự kiến diễn ra đầu năm 2016, ông Sang kêu gọi không bầu cho những người này.

“Anh em hàng ngày có thể đi uống cà phê chung nhưng chuyện quốc sự là quốc sự, chuyện Tổ quốc là Tổ quốc, chuyện của nhân dân là nhân dân, dứt khoát không suy chuyển, đừng vì tình riêng mà lẫn lộn đến nghĩa vụ của Tổ quốc.”

“Nếu làm được như vậy chắc chắn rằng những ông bà ‘Hai Đê’ này phải đưa ra ngoài.”

“Chúng ta phải sàng lọc để Đảng mạnh lên,” ông Sang nhấn mạnh.

Mới đây tại Hội nghị Trung ương 11 của Đảng Cộng sản, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng nói không cho vào Trung ương khóa sau những người có sai phạm như “kê khai tài sản không trung thực, có biểu hiện giàu nhanh, nhiều nhà, nhiều đất”. 

Một sự kiện khác về VN gia nhập TPP, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ nói phải cải thiện hơn nữa vấn đề nhân quyền, nếu Việt Nam muốn tham gia Hiệp định thương mại tự do xuyên Thái Bình Dương (TPP), đang được các bên liên quan xúc tiến đàm phán, đó là điều kiện được ông nêu rõ trước báo chí tại Washington hôm qua 15/05/2015.

Ông Tom Malinowski, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ, vừa trở về từ Hà Nội tham dự vòng đối thoại nhân quyền thường niên Mỹ-Việt diễn ra hôm 7/5, đã tuyên bố với báo chí rằng trong quan hệ với Việt Nam, Mỹ luôn coi nhân quyền là vấn đề trọng tâm.

Quan chức ngoại giao Mỹ ghi nhận, sau 20 năm bình thường hóa quan hệ ngoại giao, đã có "những tiến bộ mong manh" trong lĩnh vực nhân quyền tại Việt Nam. Ông Malinowski khẳng định: "Việt Nam vẫn là một Nhà nước độc đảng, vẫn trừng phạt mọi hình thức đối kháng".

Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ nhấn mạnh đến mối liên hệ giữa vấn đề tự do chính trị và nhân quyền với viễn cảnh Hà Nội tham gia Hiệp định tự do thương mại xuyên Thái Bình Dương (TPP) đang được Washington tích cực đàm phán với các đối tác trong khu vực này. Ông Malinowski nói rõ thêm: hiệp định TPP là đòn bẩy quan trọng của Washington để thúc đẩy Việt Nam tiến hơn nữa theo hướng mở cửa chính trị.

Quan chức Mỹ cho biết: "Tôi đã để lại cho chính phủ Việt Nam một thông điệp rõ ràng là: Những gì họ sẽ làm trên hồ sơ này (nhân quyền), đặc biệt trong những tuần tới, sẽ có tác động rất lớn đối với viễn cảnh cho TPP".

Ngày 7/5 vừa qua, tại Hà nội, Trợ lý ngoại trưởng Mỹ Tom Malinowski dẫn đầu phái đoàn Mỹ tham gia vòng đối thoại thường niên về nhân quyền với Việt Nam. Trước khi bước vào vòng đàm phán, phái đoàn của ông đã có cuộc tiếp xúc công khai với đại diện của hơn mười tổ chức Xã hội Dân sự độc lập tại Việt Nam, những tổ chức vẫn không được chính quyền thừa nhận về pháp lý. Cuộc gặp với mục đích như phía Mỹ đã nói là để tham khảo thông tin về tình hình nhân quyền tại Việt Nam.

TPP hiện là một ưu tiên trong chính sách kinh tế của Tổng thống Barack Obama. Tổng thống Mỹ hiện đang cố gắng thuyết phục Quốc hội Mỹ ủng hộ. Việt Nam, một trong số 12 nước tham gia đàm phán với Hoa Kỳ về TPP, đang rất hy vọng tham gia hiệp định này. - BBC, RFI


No comments:

Post a Comment